Lekki stopień niepełnosprawności. Od definicji po praktykę codzienności i pracy zawodowej.
Niepełnosprawność nie musi być przeszkodą dla normalnego życia. Osoba posiadająca lekki stopień na orzeczeniu może uczestniczyć w życiu społecznym i pracować zawodowo. Oczywiste jest, że może napotykać na różne trudności wynikające z naruszonej sprawności organizmu. Jak będą one dotkliwe, zależy od stopnia upośledzenia w funkcjonowaniu danej osoby. Nie wszyscy wiedzą, jak lekka dysfunkcja wpływa na codzienność i kiedy o niej można mówić.
Z tego powodu opracowaliśmy nasz kompleksowy poradnik. Wyjaśniamy w nim: co oznacza lekki stopień niepełnosprawności, jak i kiedy uzyskać orzeczenie, co ono daje oraz jakie są ograniczenia i przywileje podczas zatrudnienia tej grupy niepełnosprawnych. Dostarczamy kompleksowych informacji na temat lekkiego stopnia niepełnosprawności i rozwiewamy wszelkie wątpliwości.
Co oznacza lekki stopień niepełnosprawności?
Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności zwykle nie wyróżniają się zewnętrznymi oznakami trudności, z jakimi muszą się zmagać. Niepełnosprawność jednak nie jest definiowana, jako wystąpienie, widocznej z zewnątrz choroby. Wiąże się również ze stanem psychicznym i funkcjonowaniem społecznym. Faktem jest, że osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności nie wymagają długotrwałej opieki i szczególnej pomocy fizycznej od innych. Są też zdolne do samodzielnej egzystencji.
Status niepełnosprawnego otrzymują ci, którzy uzyskali orzeczenie. Jak mówi Ustawa o Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej oraz Zatrudnianiu Osób Niepełnosprawnych do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osoby, które mają naruszoną sprawność organizmu, powodującą w istotny sposób obniżenie zdolności do pracy. To obniżenie porównuje się do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych. Naruszoną sprawność przy lekkiej dysfunkcji można kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze, czy środki techniczne.
Jakie orzeczenie można uzyskać, gdy wystąpi niepełnosprawność lekka?
W naszym kraju wyróżniamy 2 rodzaje orzeczeń:
- orzeczenie do celów rentowych, które wydaje komisja lekarska Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o niezdolności do pracy,
- orzeczenie do celów poza rentowych o stopniu niepełnosprawności, które wydaje Powiatowy Zespół do spraw Orzekania o Niepełnosprawności.
Orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności jest równoważne z orzeczeniem ZUS o częściowej niezdolności do pracy. To oznacza, że oba dokumenty w świetle prawa funkcjonują w taki sam sposób i oba z nich dają status niepełnosprawnego.
Może jednak zdarzyć się rozbieżność w orzecznictwie. Polega ona na tym, że orzeczenie ZUS jest niższe np. częściowa niezdolność do pracy, a orzeczenie o stopniu niepełnosprawności jest wyższe np. umiarkowany stopień. Wtedy osoba korzysta z uprawnień przysługujących dla umiarkowanego stopnia, natomiast dla ZUS jest ona częściowo niezdolna do pracy i pobiera niższą rentę.
Trzeba jeszcze pamiętać, iż przed rokiem 1998 funkcjonowała Komisja ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia, która wydawała orzeczenia o grupie inwalidzkiej. Jeżeli dokument był wydany bezterminowo, jest nadal ważny. Orzeczenie o III grupie inwalidzkiej jest odpowiednikiem obecnego lekkiego stopnia niepełnosprawności.
Jak uzyskać orzeczenie mając niepełnosprawność w stopniu lekkim ?
Aby uzyskać status osoby z dysfunkcją i lekki stopień niepełnosprawności, należy w pierwszej kolejności złożyć odpowiedni wniosek do Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Do dokumentacji dołączyć należy:
- zaświadczenie lekarskie (uwaga, jest ono ważne tylko 30 dni),
- historię przebiegu choroby – mogą być to wyniki badań lekarskich lub wypisy ze szpitala.
W kolejnym etapie należy udać się na komisję lekarską, której termin jest wyznaczany w ciągu 30 dni od złożenia dokumentów. Podczas jej przebiegu lekarz orzecznik ocenia stopień naruszenia organizmu oraz przede wszystkim, jak schorzenie wpływa na codzienne funkcjonowanie.
Orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności będzie wydawane na stałe, gdy stan zdrowia nie rokuje poprawy lub na czas określony. W tym wypadku, po upływie ważności dokumentu należy ponownie złożyć wniosek i udać się na komisję.
Kiedy można otrzymać stopień niepełnosprawności lekki na orzeczeniu?
Jednostka chorobowa w rzeczywistości nie ma większego znaczenia dla określenia stopnia niepełnosprawności. Znaczenie ma to, jak osoba funkcjonuje w społeczeństwie i z jakimi utrudnieniami boryka się na co dzień.
Stopień lekki jest przyznawany, gdy samodzielność niepełnosprawnego jest ograniczony w niewielkim stopniu. Inaczej mówiąc, podczas komisji lekarskiej oceniane jest to, jak określone schorzenie wpływa na jakość życia jednostki. Ponadto orzecznicy biorą pod uwagę czy w celu pełnienia ról społecznych osoba potrzebuje na przykład likwidacji barier architektonicznych lub zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne.
O co mogą się ubiegać osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności?
Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności mogą liczyć na wsparcie i pomoc finansową od państwa. Osoba niepełnosprawna z lekkim stopniem niepełnosprawności może ubiegać się o dofinansowanie w ramach programu likwidacji barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się. Program ten jest realizowany w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie.
Pomoc materialną można także uzyskać w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego, rehabilitacyjnego oraz na udział w turnusie rehabilitacyjnym.
Lekki stopień niepełnosprawności. Zasiłek z MOPS tylko jaki?
W ramach uprawnień im zagwarantowanych mogą dostać dofinansowanie w ramach powyższych programów realizowanych przez Centrum Pomocy Rodzinie oraz zasiłek okresowy z MOPS.
Lekki stopień niepełnosprawności. Zasiłek okresowy dla niepełnosprawnego
Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności mogą ubiegać się o zasiłek okresowy, wypłacany przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Świadczenie jest przeznaczone dla tych, którzy zmagają się z bezrobociem, niepełnosprawnością czy długotrwałą chorobą i jest uzależnione od kryterium dochodowego rodziny lub osoby samotnie gospodarującej.
Czy przysługuje na lekki stopień niepełnosprawności zasiłek pielęgnacyjny?
Niestety lekki stopień niepełnosprawności na orzeczeniu nie daje uprawnień do otrzymania zasiłku pielęgnacyjnego. Otrzymują go wyłącznie osoby:
- ze znacznym stopniem
- z umiarkowanym stopniem, gdy niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21 roku życia,
- nieletnie z niepełnosprawnością do 16 roku życia,
- które ukończyły 75 lat.
Renta socjalna. Lekki stopień niepełnosprawności a stałe świadczenie ZUS?
Sam fakt posiadania lekkiego stopnia niepełnosprawności nie uprawnia do otrzymywania renty socjalnej. Należy przejść odrębną komisję, na której lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oceni zdolność konkretnej osoby do pracy.
Zgodnie z Ustawą o Rencie Socjalnej świadczenie przysługuje osobie pełnoletniej i niezdolnej do pracy ze względu na naruszoną sprawność organizmu, która powstała przed ukończeniem 18 lat lub w trakcie nauki do 25 roku życia bądź w trakcie studiów doktoranckich i aspirantury naukowej.
Kompleksowa wiedza o orzeczeniach o niepełnosprawności w artykułach od początku do końca. Zyskaj informacje w tematyce orzecznictwa, np.:
🔸 Koniec orzeczenia i co dalej?
🔸 Umiarkowany stopień niepełnosprawności od A do Z
🔸 Znaczny stopień niepełnosprawności od A do Z
🔸 ABCD o orzeczeniach o niepełnosprawności
W witrynie agencji My Wspieramy sprawdzaj nowe publikacje i śmiało wracaj do wcześniejszych. Zapraszamy!
Lekki stopień niepełnosprawności – ulgi w komunikacji
Lekki stopień niepełnosprawności pozwala na zniżkę w PKP i PKS w wysokości 78% dla osób młodych od 16 roku życia i studentów do 24 roku życia. Jeżeli osoba jest studentem niepełnosprawnym, ulga przysługuje do 26 roku życia. Obejmuje ona przejazdy do lekarza, na rehabilitację i do szkoły.
Wysokość ulg w komunikacji miejskiej natomiast zależna jest od uchwały rady miasta lub gminy w danym regionie. Chcąc skorzystać ze zniżek, dokumentem potwierdzającym status niepełnosprawnego może być legitymacja osoby niepełnosprawnej.
Niepełnosprawność w stopniu lekkim a dodatkowe uprawnienia
Osoba niepełnosprawna z lekkim stopniem ma prawo do dodatkowych uprawnień, z których może skorzystać w życiu codziennym. Należą do nich:
- ulga paszportowa, która wynosi 50% wysokości opłaty,
- ulga rehabilitacyjna w rozliczeniu rocznym PIT,
- ulgowe bilety na wejścia do miejsc kulturalnych i na wydarzenia sportowe.
Stopień niepełnosprawności lekki przywileje w pracy. Co mówi Ustawa o Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej oraz Zatrudnianiu Osób Niepełnosprawnych?
Osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności mają również dodatkowe przywileje w miejscu pracy wg ustalonego prawa. Przywileje te mają na celu wyrównywanie szans w procesie zatrudnienia. Należą do nich:
- prawo do dodatkowej przerwy w wymiarze 15 minut, która jest wliczana do czasu pracy,
- zakaz pracy w godzinach nocnych i nadliczbowych,
- wymiar czasu pracy nieprzekraczający 8 godzin w ciągu dnia i 40 godzin w ciągu tygodnia.
Lekki stopień niepełnosprawności a praca w sobotę. Czy to jest możliwe?
Lekki stopień niepełnosprawności pracownika oznacza, że nie może on pracować w godzinach nocnych lub nadliczbowych.
Jeżeli praca w sobotę stanowi godziny dodatkowe należy uzyskać zgodę od lekarza medycyny pracy na wniosek niepełnosprawnego. Po otrzymaniu takiego oświadczenia pracodawca może skierować do wykonywania pracy zgodnie z Kodeksem Pracy.
Zakaz pracy w nocy i godzinach nadliczbowych, nie dotyczy pracy w ochronie i pilnowaniu osób z orzeczonym lekkim stopniem niepełnosprawności, umiarkowanym stopniem niepełnosprawności i znacznym stopniem niepełnosprawności.
Lekki stopień niepełnosprawności – urlop dodatkowy. Czy się należy?
Niestety pracownik o lekkim stopniu niepełnosprawności nie może skorzystać z dodatkowego urlopu. Jest on przeznaczony tylko dla osób o znacznym stopniu niepełnosprawności lub umiarkowanym stopniem. Wymiar dodatkowego urlopu wynosi 10 dni roboczych w ciągu roku kalendarzowego. Pracownik nabywa prawo do urlopu po przepracowanym roku od momentu przedstawienia orzeczenia swojemu pracodawcy.
Lekki stopień niepełnosprawności. Przywileje dla pracodawcy
Pracodawca, który stworzy miejsce pracy dla osoby niepełnosprawnej, może liczyć na pomoc materialną ze strony państwa. Z tego powodu zatrudnienie pracownika z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności może być korzystne dla firmy, nie tylko pod względem wizerunkowym, ale i finansowym.
Wsparcie, jakie może uzyskać pracodawca to miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia osoby niepełnosprawnej, wypłacane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Jego wysokość zależy od stopnia niepełnosprawności pracownika. W przypadku lekkiego stopnia dofinansowanie wynosi 500 zł.
Wpływ na kwotę dofinansowania mają również występujące u pracownika schorzenia specjalne. W ich przypadku pomoc finansowa zwiększana jest o 600 zł, co łącznie daje maksymalne dofinansowanie 1100 zł.
Do schorzeń specjalnych zalicza się: chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, epilepsję, całościowe zaburzenia rozwoju oraz osoby niewidome.
Orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim u pracownika. Kiedy przysługuje dofinansowanie z PFRON?
Dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych uzyska pracodawca:
- w zakładzie pracy chronionej,
- gdy zatrudnia w swojej firmie co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i osiąga wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych na poziomie 6%,
- gdy zatrudnia w firmie do 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.
Niepełnosprawność lekka u pracownika. Pozostałe przywileje pracodawcy
Poza dofinansowaniem do wynagrodzeń z tytułu zatrudnienia z PFRON przedsiębiorca może ubiegać się o dopłatę do zgłoszonych pracodawcy potrzeb wynikających z dysfunkcji pracownika, tj:
- refundację kosztów odpowiedniego wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej,
- refundację kosztów w konkretnej sytuacji zmian i przystosowania stanowiska pracy,
- zwrot kosztów zatrudnienia pracownika wspomagającego,
- zwrot kosztów szkolenia pracownika niepełnosprawnego.
Lekki stopień niepełnosprawności, a składki ZUS dla osoby prowadzącej własną działalność gospodarczą
Wsparcie dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne pomaga w ich aktywizacji zawodowej. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by to właśnie osoba niepełnosprawna posiadająca lekki stopień niepełnosprawności założyła własną firmę.
Otrzyma wtedy pomoc materialną w postaci:
- dofinansowania na otworzenie własnej działalności,
- dofinansowanie składek ZUS na ubezpieczenie społeczne, które w przypadku lekkiego stopnia wynosi 60% ich wysokości.
Dofinansowanie składki ZUS dostaną osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności, umiarkowanym stopniem niepełnosprawności i wykazujące znaczny stopień niepełnosprawności.
Podsumowanie. Co daje lekki stopień niepełnosprawności?
Lekki stopień niepełnosprawności oznacza istotne utrudnienie w wykonywaniu pracy zawodowej z powodu naruszenia sprawności organizmu. Taka niepełnosprawność wiąże się z koniecznością kompensacji tych utrudnień, poprzez przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.
Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności osoba otrzymuje w Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Dokument pozwala na korzystanie z ulg podatkowych czy dofinansowania w ramach programu przełamywania barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się. Zniżkę w komunikacji mają osoby młode lub uczące się, podróżując do lekarza, na rehabilitacje lub na trasie szkoła dom. Mogą również ubiegać się o zasiłek okresowy z MOPS lub o rentę socjalną, stając na osobnej komisji.
Osoba niepełnosprawna z lekkim stopniem niepełnosprawności ma prawo do przywilejów pracowniczych, do których należy przykładowo dodatkowa przerwa w pracy. Nie może pracować w godzinach nocnych czy nadliczbowych, chyba że wyrazi na to zgodę lekarz medycyny pracy. Pracodawca może otrzymać dofinansowanie na wynagrodzenie takiego pracownika. Jest ono wyższe w przypadku schorzeń specjalnych.
Co daje orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim?
Orzeczenie o lekkim stopniu daje możliwość korzystania z ulgi rehabilitacyjnej w rozliczeniu rocznym, możliwość otrzymania dofinansowania w ramach programu przełamywania barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się oraz możliwość korzystania z przywilejów pracowniczych np. dodatkowa przerwa czy zakaz pracy w nocy i w godzinach nadliczbowych.
Co oznacza niepełnosprawność w stopniu lekkim?
Niepełnosprawność w stopniu lekkim oznacza obniżenie w istotny sposób zdolności do pracy w porównaniu z innymi osobami o podobnych kwalifikacjach zawodowych. W tym przypadku występują ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować poprzez przedmioty ortopedyczne, środki techniczne i pomocnicze.
Czym się różni stopień niepełnosprawności lekki od umiarkowanego?
Niepełnosprawność lekka zakłada częściową niezdolność do pracy, natomiast przy umiarkowanym stopniu niepełnosprawności spotyka się całkowitą niezdolność do pracy. Umiarkowany stopień pozwala na ubieganie się o zasiłek pielęgnacyjny, jeżeli niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21 roku życia, natomiast lekki stopień nie daje takiej możliwości.
Czy przy lekkim stopniu niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop?
Nie, pracownik z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności nie może korzystać z dodatkowego urlopu.
Jakie dofinansowanie do lekkiego stopnia niepełnosprawności?
Pracodawca na pracownika z lekkim stopniem niepełnosprawności może otrzymać 500 zł dofinansowania na jego wynagrodzenie. W przypadku, gdy pracownik posiada schorzenie specjalne, pomoc materialna jest wyższa o 600 zł, co daje łączną kwotę 1100 zł.