Zabrano mi świadczenie pielęgnacyjne, dlaczego i kiedy tak się może zdarzyć?
Stało się! Twoje myśli nieustannie krążą wokół jednego „zabrano mi świadczenie pielęgnacyjne, co robić, dlaczego, czy mieli prawo?”. Przecież nic się nie zmieniło, nadal opiekujesz się swoim niepełnosprawnym dzieckiem, rodzicem, małżonkiem, rodzeństwem, dziadkiem itd. Nie możesz w związku z tym podjąć pracy, zarabiać, jak masz więc żyć bez tego wsparcia finansowego? Co gorsze, być może twój bliski niepełnosprawny zmarł i jest ci trudno odnaleźć się w nowej sytuacji.
Zatrzymaj się! Jesteśmy tutaj, by ci pomóc. Uporządkujemy twoje myśli, wskażemy podstawy prawne utraty świadczenia pielęgnacyjnego. Podpowiemy, co możesz zrobić, aby twoja sytuacja była korzystniejsza.
Kiedy świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje?
Zapoznaj się z poniższą listą. Być może pośród wskazanych kryteriów, znajduje się powód odebrania ci świadczenia pielęgnacyjnego. Aby móc, otrzymywać stałe wsparcie dla opiekunów osób niepełnosprawnych, musisz spełniać konkretne warunki. Nie będzie ci ono przysługiwało, jeżeli:
- Orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności twojego podopiecznego było okresowe i wygasło.
- Masz ustalone prawo do emerytury, renty chorobowej, socjalnej, lub rodzinnej.
- Pobierasz zasiłek stały, zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
- Pobierasz specjalny zasiłek opiekuńczy lub świadczenie pielęgnacyjne (na starych warunkach sprzed 2023 roku).
- Twój podopieczny zawarł związek małżeński, a jego współmałżonek nie posiada znacznego stopnia niepełnosprawności.
- Podopieczny został umieszczony w rodzinie zastępczej niespokrewnionej lub placówce z całodobową opieką i przybywa tam więcej niż 5 dni w ciągu tygodnia.
- Podjąłeś zatrudnienie lub osiągnąłeś dochody z tytułu pracy (dotyczy opiekunów pozostających na starych warunkach sprzed 2023 roku).
- Inny członek rodziny – opiekun – ma ustalone wcześniej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego.
- Inny opiekun ma prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem (podopiecznym) w czasie korzystania z urlopu wychowawczego.
- Inny opiekun ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną.
- Nastąpi zgon twojego podopiecznego.
Według naszych informacji najczęstszymi przyczynami odebrania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego jest wygaśnięcie orzeczenia osoby, na którą je pobierałeś oraz zmiana pkt. 7 w nowym orzeczeniu twojego podopiecznego. Stracisz uprawnienie również w sytuacji podjęcia pracy lub uzyskania dodatkowego dochodu, jeżeli jesteś opiekunem pozostającym na starych zasadach z roku 2023.
Świadczenie pielęgnacyjne a praca
Do roku 2024 opiekunowie pobierający świadczenie pielęgnacyjne mieli zakaz podejmowania zatrudnienia w jakiejkolwiek formie i uzyskiwania z tego tytułu wynagrodzenia. Jeżeli jesteś opiekunem, który pobiera świadczenie na starych zasadach, nadal nie możesz podejmować pracy zarobkowej. Podjęcie aktywności zawodowej i uzyskanie dochodu będzie bowiem oznaczało zabranie Ci prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.
W innej sytuacji znajdują się opiekunowie dzieci do 18 roku życia, którzy zdecydowali się przejść na nowe zasady. Od roku 2024 mogą oni łączyć aktywność zawodową z opieką nad dzieckiem niepełnosprawnym. Warunkiem jest zgłoszenie do organu przyznającego świadczenie pielęgnacyjne chęci przejścia na nowe zasady i uzyskanie nowej decyzji, która ustali prawo do pomocy na podstawie przepisów zgodnie ze zmienioną Ustawą o świadczeniach rodzinnych z 28.11.2003 r.
Jak długo można pobierać świadczenie pielęgnacyjne?
Świadczenie pielęgnacyjne możesz pobierać tak długo, jak długo ważne jest orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności twojego podopiecznego. W przypadku, gdy orzeczenie wydane jest na stałe, nie musisz się martwić o utratę wsparcia. Zapewne w swojej decyzji o przyznaniu ci świadczenia pielęgnacyjnego masz adnotację o ustaleniu prawa do niego na czas nieokreślony.
W przypadku orzeczeń o niepełnosprawności terminowych pamiętaj, aby odpowiednio wcześnie złożyć wniosek o wydanie nowego dokumentu. Taka strategia pozwoli ci na kontynuowanie wypłat wsparcia bez zbędnych przerw.
Możesz zderzyć się z sytuacją bardzo trudną – śmiercią twojego podopiecznego. Do końca roku 2023 obowiązywały przepisy, mówiące, że opiekun ma prawo do świadczenia tylko do dnia śmierci. Za pozostałą część miesiąca świadczenie pielęgnacyjne musiał zwracać. Od roku 2024 opiekunowie, którzy mają przyznane prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, mogą je pobierać jeszcze do końca kolejnego miesiąca po zgonie wspieranej osoby niepełnosprawnej.
Informacje potrzebne niepełnosprawnym i ich opiekunom, znajdziesz w zasobach naszej witryny. Zapraszamy, zajrzyj też do artykułów:
🔸 Świadczenie pielęgnacyjne w pigułce
🔸 Co daje nam orzeczenie?
🔸 Opiekun osoby niepełnosprawnej
🔸Zasiłek a świadczenie pielęgnacyjne
Na stronie agencji My Wspieramy sprawdzaj inne poradniki, informatory i przewodniki. Pomogą Ci one w codzienności.
Rezygnacja ze świadczenia pielęgnacyjnego
Możliwe, że zadajesz sobie pytanie: w jakiej sytuacji powinieneś sam zrezygnować z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego i będzie to korzystne? Nie ma wielu sytuacji, w których taka decyzja byłaby konkurencyjna i dawała stabilizację.
- Zapewne, jeśli twój podopieczny nie wymaga stałej uwagi, przebywa w ciągu dnia w szkole lub ośrodku wsparcia, twoja decyzja o rezygnacji może mieć uzasadnienie, gdy masz możliwość podjęcia pracy z atrakcyjnym wynagrodzeniem. Jeżeli zatrudnisz się, poinformuj koniecznie organ wypłacający ci dotychczas świadczenie, w innym przypadku będziesz musiał je zwrócić odpowiednio wstecz.
- Druga sytuacja, która uzasadniałaby rezygnację, wiąże się z uzyskaniem przez twojego dorosłego podopiecznego orzeczenia o poziomie potrzeby wsparcia z maksymalną liczbą punktów 95-100. Wtedy to kwota świadczenia wspierającego będzie przekraczała wysokość świadczenia pielęgnacyjnego. Przy założeniu, że nie podejmiesz pracy, dodatkowo będziesz mógł mieć opłacone składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Ta opcja wydaje się atrakcyjniejsza od otrzymywanego dotychczas świadczenia pielęgnacyjnego.
Brak świadczenia pielęgnacyjnego i co dalej?
Zabranie świadczenia pielęgnacyjnego oznacza dla opiekuna kłopoty finansowe oraz brak zabezpieczenia społecznego. W zależności od tego, z jakiej przyczyny utraciłeś prawo do pobierania świadczenia dla opiekuna, możesz podjąć kilka kroków, które poprawią twoją sytuację.
- Odwołaj się od niekorzystnej decyzji organu I instancji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, a w dalszej kolejności Sądu Administracyjnego.
- Złóż w imieniu swojego dziecka wniosek o wydanie nowego orzeczenia o niepełnosprawności, jeżeli uprzednie straciło ważność. W dalszej kolejności ponownie wnioskuj o przyznanie ci prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.
- Zarejestruj się w Powiatowym Urzędzie Pracy. Dzięki temu będziesz miał ubezpieczenie zdrowotne i możliwość zdobycia nowych kwalifikacji, by łatwiej było ci podjąć pracę.
- Zwróć się o umorzenie lub rozłożenie na raty nienależnie pobranego świadczenia pielęgnacyjnego. Do zwrotu nienależnie pobranego wsparcia będziesz zobligowany zwykle w sytuacji śmierci swojego podopiecznego lub gdy nie zgłosisz, że twój podopieczny ubiega się o świadczenie wspierające.
- Zawnioskuj do GOPS, MOPS, MOPR lub innego organu, który zajmuje się świadczeniami w Twojej gminie o opłacanie składek na twoje ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz zdrowotne. Stanie się tak, jeżeli musisz nadal opiekować się osobą niepełnosprawną, która pobiera świadczenie wspierające. Musisz spełnić dodatkowy warunek i wspólnie zamieszkiwać z podopiecznym oraz nie podejmować zatrudnienia.
- Podejmij próbę znalezienia zatrudnienia, gdy opieka nad niepełnosprawnym nie pochłania całego twojego czasu. Skorzystaj z usług asystenta osoby niepełnosprawnej, który wesprze podopiecznego w czasie gdy Ty będziesz w pracy.
- Jeżeli twój podopieczny zmarł, postaraj się skorzystać z odpowiedniej pomocy psychologicznej, odpocząć i zbudować plan postępowania na przyszłość. Musisz zabezpieczyć się finansowo, a więc podjąć jakieś zatrudnienie. Być może wcześniej będzie trzeba, abyś podjął naukę i zdobył jakieś kwalifikacje.
Podsumowanie: Zabrano mi świadczenie pielęgnacyjne, dlaczego i kiedy tak się może zdarzyć?
Zamiast nieustannych krążących myśli wokół pytania „zabrano mi świadczenie pielęgnacyjne i co dalej?” spróbuj się uspokoić i nie poszukiwać sprzecznych informacji na forach w Internecie. Skup się na sytuacji własnej i indywidualnie podejdź do swojego problemu. Aby polepszyć swoją sytuację, sprawdź przede wszystkim, dlaczego zabrano ci świadczenie pielęgnacyjne. W zależności od podstawy prawnej tej sytuacji podejmij odpowiednie kroki, które opisujemy powyżej.
Jeżeli sytuacja wynikła z zaniedbania, być może trzeba wystąpić tylko o odpowiednie orzeczenie o niepełnosprawności dla podopiecznego. Być może nieświadomie uzyskałeś dochód z pracy i to jest powodem utraty świadczenia pielęgnacyjnego. Oczywiście może się zdarzyć, że osoba z niepełnosprawnością umrze, a ty pozostaniesz bez środków do życia. W każdej z tych sytuacji i wielu innych możesz podjąć działania, które będą ci pomocne.
Co mam zrobić, gdy zabrano mi świadczenie pielęgnacyjne?
W zależności od przyczyny utraty świadczenia pielęgnacyjnego możesz podjąć konkretne działania:
– odwołaj się od niekorzystnej decyzji,
– wystąp w imieniu twojego dziecka o nowe orzeczenie o niepełnosprawności,
– zarejestruj się w Powiatowym Urzędzie Pracy,
– podejmij zatrudnienie,
– zwróć się do organu wypłacającego świadczenia z wnioskiem o opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, jeśli opiekujesz się niepełnosprawnym pobierającym świadczenie wspierające,
– zawnioskuj o rozłożenie na raty lub umorzenie nienależnie pobranego świadczenia pielęgnacyjnego.
Jak długo mogę pobierać świadczenie pielęgnacyjne?
Świadczenie pielęgnacyjne możesz pobierać zgodnie z terminem, na jaki przyznano ci do niego prawo – przy orzeczeniach o niepełnosprawności okresowych. Jeżeli twój podopieczny ma orzeczenie na stałe, świadczenie możesz pobierać bezterminowo.
Zgodnie z nowymi zasadami przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego opiekunowie mogą pobierać je do ukończenia przez dziecko z niepełnosprawnością 18 roku życia (jeżeli świadczenie było przyznane po 1 stycznia 2024).
Czy stracę świadczenie pielęgnacyjne, gdy podejmę pracę?
To zależy. Osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne na starych zasadach, obowiązujących do 31.12.2023 r. nie mogą podejmować zatrudnienia. Uzyskiwanie dochodu z tytułu pracy oznacza utratę prawa do świadczenia. Jeśli jesteś opiekunem dziecka z niepełnosprawnością i pobierasz świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach obowiązujących od 01.01.2004 roku możesz bez przeszkód osiągać dochody z tytułu wynagrodzenia za pracę.