Czy na kręgosłup można dostać orzeczenie?

Schorzenia związane z kręgosłupem stają się zmorą współczesnego człowieka. Siedzący tryb życia, brak ruchu, osłabienie mięśni, przeciążenia w pracy, urazy — to tylko część czynników mających wpływ na kondycję kręgosłupa. Kiedy dolegliwości stają się przewlekłe, odczuwasz chroniczny ból lub – co gorsze – pojawiają się niedowłady kończyn, Twoje codzienne funkcjonowanie jest coraz bardziej ograniczane. W tej sytuacji rodzi się pytania: czy na kręgosłup można dostać orzeczenie o niepełnosprawności?

Chcę rozwiać Twoje wątpliwości. Schorzenia kręgosłupa są bardzo częstą podstawą przyznawania statusu osoby niepełnosprawnej przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Dzięki lekturze poniższej treści dowiesz się jakie schorzenia kręgosłupa są wskazówką do otrzymania orzeczenia, w jakiej sytuacji dostaniesz stopień niepełnosprawności lekki, umiarkowany lub znaczny oraz i jaki symbol będzie widniał na Twoim dokumencie.

Na skróty – czy na kręgosłup mogę dostać orzeczenie?

Tak — możesz. Orzeczenie o niepełnosprawności na kręgosłup przysługuje, gdy masz schorzenie trwałe lub długotrwałe i ogranicza Ci funkcjonowanie. Stopień na orzeczeniu (lekki, umiarkowany, znaczny) zależy od nasilenia skutków — bólu, ograniczeń ruchu, deficytów neurologicznych — a nie od samej choroby.

Kto może otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności na kręgosłup?

Orzeczenie o niepełnosprawności będzie Ci przysługiwało, jeżeli Twoje schorzenie kręgosłupa powoduje istotne obniżenie sprawności Twojego organizmu. Z tego powodu zaś nie możesz efektywnie wypełniać ról społecznych zgodnie ze swoim wiekiem, umiejętnościami i wykształceniem.

Abyś mógł otrzymać orzeczenie, zaburzenia w Twoim funkcjonowaniu muszą być:

stałe,
lub długotrwałe (zwykle nie krócej niż 12 miesięcy).

Ustawa o Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej oraz Zatrudnianiu Osób Niepełnosprawnych reguluje kwestię wydawania orzeczeń o niepełnosprawności [art. 6 ust. 1 ustawy]. W jej treści odnoszącej się do niepełnosprawności, możesz zauważyć, że choroba sama w sobie nie jest tożsama z niepełnosprawnością. Dopiero, gdy schorzenie kręgosłupa ma wpływ na Twoje funkcjonowanie, możesz liczyć na to, że komisja przyzna Ci któryś ze stopni niepełnosprawności.

Kiedy choroby kręgosłupa pozwalają uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności?

Nie ma kompletnego wykazu chorób kręgosłupa, które wskazywałyby na prawo do wydania pacjentowi orzeczenia. Ponieważ wydawane jest ono w związku z zaburzeniami w funkcjonowaniu, dolegliwości kręgosłupa są tylko pośrednim czynnikiem wpływającym na przyznanie statusu niepełnosprawności konkretnej osobie.

Jeżeli w wyniku schorzeń kręgosłupa odczuwasz niektóre z poniższych dolegliwości, możesz starać się o wydanie Ci orzeczenia o niepełnosprawności:

przewlekły ból pleców, kończyn i głowy.
masz ograniczoną ruchomość spowodowaną sztywnością lub bólem.
Twoje mięśnie są osłabione lub masz niedowłady.
dotyczy Cię drętwienie, mrowienie, brak czucia lub przeczulica.
masz problemy z koordynacją oraz równowagą.

Jakie choroby kręgosłupa powodują niepełnosprawność?

Lista schorzeń kręgosłupa jest długa. Prześledziłam publikacje fachowe, by poznać zakres dysfunkcji, które wiążą się z kręgosłupem. Okazuje się, że najczęściej niepełnosprawność orzekana jest wobec osób, które doświadczają:

urazów kręgosłupa i rdzenia kręgowego skutkujących paraplegią lub tetraplegią,
chorób zwyrodnieniowych kręgosłupa – np. osteochondrozy, spondylozy, dyskopatii i kręgozmyku,
zespołów przeciążeniowych-bólowych,
dyskopatii z uciskiem na nerwy i wypuklin,
zesztywniającego zapalenia kręgosłupa,
osteoporozy,
stenozy kanału kręgowego,
zespołu Bertolottiego,
choroby Scheuermanna,
istotnego skrzywienia kręgosłupa,
pierwotnych i przerzutowych guzów nowotworowych kręgosłupa.

Jaki stopień niepełnosprawności dostanie osoba ze schorzeniem kręgosłupa?

Niezależnie od tego, jakie schorzenie kręgosłupa Ciebie dotyczy, komisja orzekająca na podstawie badania, wywiadu i przeglądu Twoich dokumentów medycznych oceni poziom utrudnień decydujących o Twojej niepełnosprawności. W związku z tym, w zależności od tego czy wymagasz tylko kompensacji, czy też potrzebujesz częściowego lub całkowitego wsparcia innych, możesz dostać jeden z trzech stopni* [art. 3 ust. 1 pkt 1–3 ustawy].

Jaki stopień niepełnosprawności możesz otrzymać?

lekki.
umiarkowany.
znaczny.

*Stopnie niepełnosprawności dotyczą osób powyżej 16. roku życia. U dzieci młodszych orzeka się “niepełnosprawność” bez określania stopnia.

Dla kogo jest stopień lekki?

Lekki stopień na orzeczeniu uzyskasz, gdy choroba kręgosłupa sprawia, że jesteś częściowo niezdolny do pracy. Komisja weźmie pod uwagę Twoje ograniczenia i porówna je do możliwości zdrowych osób o podobnych kwalifikacjach zawodowych. Gdy stwierdzi, że posiadasz ograniczenia w pełnieniu ról społecznych i zawodowych, ale możesz kompensować je przy wyposażeniu w sprzęty ortopedyczne i rehabilitacyjne oraz inne środki techniczne lub pomocnicze otrzymasz stopień niepełnosprawności lekki.

Dla kogo jest stopień umiarkowany?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności będzie Cię dotyczył, jeżeli dolegliwości związane z kręgosłupem powodują, że jesteś niezdolny do pracy albo możesz ją wykonywać tylko w warunkach chronionych. W tej sytuacji ograniczenia funkcjonalne będą powodować też konieczność częściowej pomocy innych osób, abyś mógł wykonywać czynności związane z samoobsługą i codziennym życiem.

Dla kogo jest stopień znaczny?

Konsekwencje schorzeń kręgosłupa, które sprawiają, że jesteś całkowicie niezdolny do pracy i jednocześnie niezdolny do samodzielnej egzystencji są wskaźnikiem do przyznania Ci znacznego stopnia niepełnosprawności. Oznacza to także, że potrzebujesz stałej lub długotrwałej pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb. Opiekun jest Ci niezbędny w czynnościach pielęgnacyjnych, higienie osobistej załatwianiu potrzeb fizjologicznych i elementarnych spraw życia codziennego.

Stopień	Kryterium funkcjonalne	*Przykładowe trudności (dysfunkcja kręgosłupa)*
Lekki	Częściowa niezdolność do pracy, możliwa kompensacja sprzętem, samodzielność zachowana.	Ból po dłuższym siedzeniu i staniu, ograniczony skłon i rotacja, potrzeba przerw i ergonomii w pracy, sporadyczne mrowienie lub drętwienie.
Umiarkowany	Praca tylko w warunkach chronionych, częściowa pomoc w samoobsłudze, istotne ograniczenia.	Ból promieniujący do kończyn, osłabienie siły, trudności z ubieraniem, schodami, dłuższym marszem, pomoc przy cięższych czynnościach.
Znaczny	Całkowita niezdolność do pracy i stała lub długotrwała pomoc w samoobsłudze.	Niedowłady, niesamodzielność w higienie i transferach, konieczność pozycji przeciwbólowych, stałe użycie sprzętu (wózek, ortezy).

Uwaga: przykłady mają charakter orientacyjny.

Jaki symbol na orzeczeniu oznacza schorzenia kręgosłupa?

Kiedy Twoje problemy funkcjonalne wynikają z dolegliwości związanych z kręgosłupem, w swoim orzeczeniu możesz zobaczyć symbol niepełnosprawności [rozdział 6, § 32 ust. 2 rozporządzenia]:

05-R, związany bezpośrednio z upośledzeniem narządu ruchu,
10-N, związany z chorobami neurologicznymi, o ile schorzenie kręgosłupa wpływa na uszkodzenie nerwów obwodowych lub rdzeń kręgowy.

Komisja może nadać więcej niż jeden symbol, jeśli uzasadnia to dokumentacja [rozdział 6, § 32 ust. 4 rozporządzenia].

Czytaj więcej

Co oznaczają symbole niepełnosprawności i jaki jest ich cel?

Wiedza w pigułce, czy na kręgosłup można dostać orzeczenie o niepełnosprawności

Z powodu dolegliwości i konsekwencji wynikających ze schorzeń kręgosłupa wnioskodawca może otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności. W zależności od tego, jaki poziom ograniczeń funkcjonalnych Ciebie dotyczy, w Twoim orzeczeniu będzie widniał stopień niepełnosprawności: lekki, umiarkowany lub znaczny. Rodzaj przyczyny Twojej niepełnosprawności będzie określony symbolem 05-R lub 10-N.

Przyczyną niepełnosprawności związaną z kręgosłupem mogą być, m.in.:

urazy i złamania,
choroby zwyrodnieniowe,
choroby przebiegające ze stanem zapalnym,
dyskopatie i wypukliny,
choroby nowotworowe,
osteoporoza.

Autodiagnoza – „Test 3 pytań”

Czy Twoje objawy i ograniczenia trwają ≥ 12 miesięcy lub będą trwać tak długo?
Czy utrudniają Ci pracę i codzienność mimo leczenia i rehabilitacji?
Czy masz udokumentowane deficyty (badania, opisy funkcjonalne, inne dokumenty medyczne)?

Jeśli wybrałeś 2 × TAK → warto sprawdzić, jak złożyć wniosek o orzeczenie niepełnosprawności i sięgnąć po dokument.

FAQ

Czy schorzenia kręgosłupa mogą być przyczyną niepełnosprawności?

Tak, schorzenia kręgosłupa mogą prowadzić do niepełnosprawności, jeśli powodują przewlekły ból, ograniczenie ruchomości lub zaburzenia neurologiczne, takie jak niedowład czy utrata czucia. W zależności od stopnia zaawansowania choroby i jej wpływu na codzienne funkcjonowanie, osoba może zostać uznana za niepełnosprawną i kwalifikować się do odpowiedniego wsparcia.

Czy grupa inwalidzka należy się na dyskopatię?

Przy dyskopatii przyznanie grupy inwalidzkiej zależy od stopnia zaawansowania choroby i jej wpływu na codzienne funkcjonowanie. Jeśli schorzenie powoduje silny ból, znaczne ograniczenie ruchomości lub poważne powikłania neurologiczne, takie jak niedowład, istnieje możliwość uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności.

Jaki stopień niepełnosprawności można dostać na zwyrodnienie kręgosłupa?

Stopień niepełnosprawności przy zwyrodnieniu kręgosłupa zależy od nasilenia objawów i ich wpływu na codzienne funkcjonowanie. Można otrzymać:
– Lekki stopień – jeśli schorzenie powoduje pewne ograniczenia, ale pozwala na samodzielne wykonywanie większości czynności.
– Umiarkowany stopień – gdy ból i ograniczenie ruchomości znacznie utrudniają pracę lub codzienne życie.
– Znaczny stopień – w przypadku poważnych powikłań, takich jak niedowład, duże ograniczenia ruchowe czy konieczność pomocy w codziennych czynnościach.

Jak starać się o grupę na kręgosłup?

Aktualnie zamiast grup inwalidzkich wydawane są orzeczenia o niepełnosprawności. Z powodu problemów z kręgosłupem osoba niepełnosprawna powinna:
1. Zebrać dokumentację medyczną – opinie lekarzy, wyniki badań (RTG, MRI, TK), historię leczenia i rehabilitacji.
2. Uzyskać skierowanie do komisji – wypełnić wniosek o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności w Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności.
3. Stawić się na komisję – lekarz oceni stan zdrowia i wpływ choroby na codzienne funkcjonowanie.
4. Odebrać decyzję – jeśli orzeczenie zostanie przyznane, określi ono stopień niepełnosprawności oraz ewentualne uprawnienia do świadczeń lub ulg.

Źródła

Ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z późniejszymi zmianami, https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/rehabilitacja-zawodowa-i-spoleczna-oraz-zatrudnianie-osob-16798906
Rozporządzenie MGPiPS z 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności z późniejszymi zmianami, https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/orzekanie-o-niepelnosprawnosci-i-stopniu-niepelnosprawnosci-17045552
GUS, Osoby niepełnosprawne 2023, https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5487/26/6/1/osoby_niepelnosprawne_w_2023_r..pdf
Choroby kręgosłupa – istotny problem zdrowotny i społeczny, https://www.termedia.pl/Choroby-kregoslupa-istotny-problem-zdrowotny-i-spoleczny,104,34528,0,0.html
A. Citko, I. Owsieniuk, Wybrane choroby kręgosłupa w praktyce lekarza rodzinnego, https://bibliotekanauki.pl/articles/2076838.pdf
Zespoły bólowe kręgosłupa, https://www.wss.com.pl/images/Programy_edukacyjne/Zespo%C5%82y_b%C3%B3lowe_kr%C4%99gos%C5%82upa.pdf
Dolegliwości bólowe kręgosłupa – stale narastający problem, https://ppm.umb.edu.pl/docstore/download/UMB532a789569524ecfa30cc6371ec51efd/0000063273-wcag.pdf?entityType=article&entityId=UMBead4663f38c745b38ee9992f1c34218f
K. Koszela, Zespoły bólowe kręgosłupa wyzwaniem XXI wieku, https://podyplomie.pl/system/products/sample_pdfs/000/010/738/original/Zespol-bolowy-kregoslupa-wyzwaniem-XXI-wieku-fragment.pdf?srsltid=AfmBOopnXNccS8DSp806bXnvZ-SxdgfZ171YGKkkAlc9b2TxuRUs-LPr
Czy na kręgosłup można dostać orzeczenie o niepełnosprawności?, https://mywspieramy.org/czy-na-kregoslup-mozna-dostac-orzeczenie/

Podobne tematy, które warto znać: