Orzeczenie o niepełnosprawności dla Ukraińca

Pochodzisz z Ukrainy? Jesteś osobą niepełnosprawną lub u twojego dziecka stwierdzono niepełnosprawność? Możesz ubiegać się o przyznanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub o niepełnosprawności.

Jeśli w swoim kraju posiadałeś już dokument, który formalnie potwierdzał niepełnosprawność, w Polsce nie będzie on uznawany. Oznacza to, że orzeczenie o niepełnosprawności z Ukrainy ma moc prawną tylko w kraju, w którym zostało wydane. Jako obywatel Ukrainy lub innego kraju przebywając w Polsce możesz złożyć wniosek o wydanie polskiego orzeczenia o niepełnosprawności, przedstawić dokumentację medyczną i przejść przez całą procedurę orzekającą.

Orzeczenie o niepełnosprawności dla Ukraińca krok po kroku. Jak otrzymać dokument potwierdzający niepełnosprawność?

Czytając poniższy artykuł dowiesz się:

• W jaki sposób obywatele innych krajów mogą uzyskać status osoby niepełnosprawnej w Polsce?
• Kto wydaje orzeczenie o niepełnosprawności?
• Kiedy i gdzie złożyć wniosek o orzeczenie?
• Jakie schorzenia uprawniają do uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności?
• Dlaczego warto posiadać orzeczenie o niepełnosprawności?
• Jakie są korzyści wynikające z posiadania orzeczenia o niepełnosprawności?

Orzeczenie o niepełnosprawności dla Ukraińca. Czym jest i do czego uprawnia?

Orzeczenie o niepełnosprawności to dokument, który formalnie potwierdza status osoby niepełnosprawnej. Jeśli go uzyskasz, będziesz mógł przykładowo korzystać z ulgowych przejazdów komunikacją miejską. Polskie orzeczenie dla dziecka z Ukrainy także jest możliwe do uzyskania.

Warto jednak pamiętać, że orzeczenie o niepełnosprawności z Ukrainy nie będzie honorowane w Polsce. Jeśli posiadasz dokument stwierdzający niepełnosprawność lub uszczerbek na zdrowiu wydany w innym kraju niż Polska, czyli w tym przypadku na Ukrainie, nie stanowi on podstawy, aby w świetle prawa polskiego przyznać ci status osoby niepełnosprawnej. Należy więc uzyskać nowy dokument zgodnie z procedurami obowiązującymi wszystkich mieszkańców Polski.

Orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, w tym także orzeczenie o niepełnosprawności dla Ukraińca i obywateli innych krajów przyznaje Powiatowy lub Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Dokument jest ważny na stałe lub na czas określony. Oznacza to, że w momencie upływu ważności dokumentu, dana osoba traci status osoby niepełnosprawnej i tym samym przestają przysługiwać jej dodatkowe uprawnienia. Orzeczenie wydane na stałe jest ważne bezterminowo.

Warto rozróżnić czym różni się orzeczenie o niepełnosprawności od orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Co istotne, dzieci do 16 roku życia zalicza się do osób niepełnosprawnych bez określania stopnia, natomiast po ukończeniu 16 roku życia orzeka się o stopniu niepełnosprawności.

Jak uzyskać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności?

W Polsce zgodnie z ustawą o rehabilitacji zostały ustalone trzy stopnie niepełnosprawności:

• lekki stopień niepełnosprawności,
• umiarkowany stopień niepełnosprawności,
• znaczny stopień niepełnosprawności.

Orzeczenie wydawane przez Powiatowe lub Miejskie Zespoły ds. Orzekania o Niepełnosprawności jest orzecznictwem do celów pozarentowych. Oznacza to, że orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydane przez ww. organy nie stanowi podstawy do ubiegania się o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Dokument zawiera jedynie wskazania do szeroko pojętej rehabilitacji.

Warto wspomnieć, że orzekaniem o istniejącej niezdolności do pracy czy samodzielnego funkcjonowania zajmują się różne instytucje. Istnieje również orzecznictwo do celów rentowych. Formalnym potwierdzeniem statusu osoby niepełnosprawnej jest również orzeczenie o niezdolności do pracy, wydawane przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. W takim przypadku przysługuje dodatkowo renta z tytułu niezdolności do pracy (renta ZUS lub KRUS).

Orzeczenie o niepełnosprawności dla uchodźcy z Ukrainy wydane przez różne polskie organy. Czy dokumenty są równoważne?

Co istotne, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności jest formalnie równoznaczne z orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS. Oznacza to, że jeśli jako obywatel Ukrainy lub niepełnosprawny uchodźca z Ukrainy uzyskasz orzeczenie o niezdolności do pracy wydane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, to aby korzystać ze świadczeń finansowych lub uprawnień pracowniczych, nie musisz dodatkowo ubiegać się o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności.

Jakie orzeczenia przyznają Miejskie lub Powiatowe Zespoły ds. Orzekania o Niepełnosprawności?  Organy te orzekają:

• o niepełnosprawności w przypadku dzieci do 16 roku życia,
• o stopniu niepełnosprawności w przypadku osób, które ukończyły 16 rok życia,
• o wskazaniach do ulg i uprawnień.

Zgodnie z powyższym w Miejskim lub Powiatowym Zespole można ubiegać się także o orzeczenie dla dziecka z Ukrainy. Obywatele Ukrainy mogą ubiegać się o orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności lub o niezdolności do pracy wydawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, natomiast nie mogą ubiegać się o orzeczenie do ulg i uprawnień. Jeśli chcesz móc otrzymać taki dokument, musisz posiadać ważne orzeczenie wydane przez organ rentowy polskiego systemu ubezpieczeń społecznych.

Kiedy przysługuje orzeczenie o niepełnosprawności dla osób z Ukrainy i innych obcokrajowców?

Niepełnosprawny obywatel Ukrainy może ubiegać się o polskie orzeczenie o niepełnosprawności, jeśli spełni określone warunki. Istnieje ściśle ustalona procedura przyznawania orzeczeń dla obywateli Polski i innych krajów.

Orzeczenie o niepełnosprawności dla Ukraińca jest wydawane dla osób, które:

• przebywają legalnie na terenie Polski,
• posiadają obywatelstwo lub nadany numer PESEL,
• posiadają dokument tożsamości, czyli dowód osobisty lub paszport,
• powyżej 16 roku życia,
• mają naruszoną sprawność organizmu,
• są osobami niezdolnymi do pracy lub potrzebują przystosowania stanowiska pracy,
• wymagają opieki lub pomocy od innych,
• mają problemy z codziennymi czynnościami i potrzebują urządzeń pomagających w prawidłowym funkcjonowaniu.

W ocenie jednego z trzech stopni niepełnosprawności, brany pod uwagę jest zakres naruszenia organizmu ze względu na określone grupy chorób i zaburzeń. Do każdej przypisany jest symbol oznaczający przyczynę powstania niepełnosprawności. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności może zawierać więcej niż 1 symbol, natomiast nie więcej niż 3.

Jeśli chodzi o orzeczenie dla dziecka z Ukrainy, wniosek w jego imieniu składają rodzice i nie jest wtedy określany stopień niepełnosprawności, zostaje jedynie stwierdzony fakt istnienia niepełnosprawności.

Jakie schorzenia uprawniają do uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności dla Ukraińca?

Na jakie choroby osoba z Ukrainy może otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności:

• 01-U – upośledzenia umysłowe,
• 02-P – choroby psychiczne,
• 03-L – zaburzenia głosu,
• 04-O – choroby narządu wzroku,
• 05-R – upośledzenia narządu ruchu,
• 06-E – epilepsja,
• 07-S – choroby układu oddechowego i krążenia,
• 08-T – choroby układu pokarmowego,
• 09-M – choroby układu moczowo-płciowego,
• 10-N – choroby neurologiczne,
• 11-I – inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce,
• 12-C – całościowe zaburzenia rozwojowe.

Warto wspomnieć, że nie musisz posiadać zaświadczenia o zameldowaniu, abyś mógł otrzymać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. W tym przypadku wystarczy, że złożysz oświadczenie o miejscu swojego stałego pobytu.

Na jakie choroby uchodźca z Ukrainy może dostać orzeczenie o niepełnosprawności w Polsce wyjaśniliśmy obszernie w tym artykule: Na jakie choroby orzeczenie o stopniu niepełnosprawności

Jak złożyć wniosek o orzeczenie o niepełnosprawności dla Ukraińca?

Jak już wspomnieliśmy, obywatele Ukrainy mogą ubiegać się o otrzymanie orzeczenia o niepełnosprawności w przypadku dzieci przed ukończeniem 16 roku życia lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności w przypadku osób, które ukończyły 16 rok życia. W tym celu musisz wypełnić i złożyć odpowiedni wniosek do Miejskiego lub Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności właściwego dla miejsca zamieszkania.

Do wniosku należy dołączyć:

• zaświadczenie lekarskie dotyczące stanu zdrowia, które jest ważne 30 dni,
• dokumentacje medyczną, która może mieć istotne znaczenie przy orzekaniu o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, np. historia leczenia, karty informacyjne ze szpitala, opinie specjalistów,
• oświadczenie o miejscu stałego pobytu, jeśli nie posiadasz urzędowego udokumentowania stałego zameldowania (wzór takiego oświadczenia jest dostępny w każdym Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności).

Co istotne, wszelkie dokumenty jakie dołączysz do wniosku o orzeczenie muszą być w formie uwierzytelnionego tłumaczenia, czyli wykonane przez tłumacza przysięgłego. Ponadto obywatel Ukrainy czy innego państwa jest obowiązany do poddania się pełnej procedurze orzeczniczej na takiej samej zasadzie jak Polacy. Może to oznaczać, że będziesz musiał uzupełnić brakującą dokumentację lub będziesz musiał stawić się osobiście na komisję w wyznaczonym terminie.

Wniosek składa osoba niepełnosprawna lub jej rodzic, jeśli nie ma ukończonych 18 lat. Należy to zrobić w Miejskim lub Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności właściwym dla miejsca zamieszkania wnioskującego, czyli działającym na obszarze twojego miejsca zamieszkania. Formularz wniosku o wydanie orzeczenia możesz znaleźć na stronie internetowej Zespołu. Możesz również zgłosić się osobiście i pobrać wniosek w wersji papierowej. Orzeczenie o niepełnosprawności z Ukrainy nie będzie potrzebne.

Jakie korzyści daje posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności w Polsce?

Orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności to dokument, który umożliwia korzystanie z szeregu przysługujących uprawnień dla osób niepełnosprawnych. Należą do nich m.in.

• możliwość uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych,
• ulgi biletowe w komunikacji miejskiej lub na przejazdy PKS i PKP,
• pomoc z PFRON dla obywateli Ukrainy,
• refundacja wyrobów medycznych.

Co warto zaznaczyć, aby korzystać z powyższych uprawnień lub świadczeń finansowych należy posiadać aktualne orzeczenie o niepełnosprawności.

Podsumowanie artykułu o tam, jak otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności dla Ukraińca

Obywatel Ukrainy, jako cudzoziemiec mieszkający w Polsce, może ubiegać się o przyznanie orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności. Warunkiem jest posiadanie obywatelstwa lub numeru PESEL. Warto wspomnieć, że numer PESEL może dostać każdy obcokrajowiec, który zamelduje się w Polsce na pobyt powyżej 30 dni.

Aby otrzymać orzeczenie, należy wypełnić i złożyć odpowiedni wniosek do Miejskiego lub Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności właściwego do miejsca zamieszkania osoby wnioskującej. Do wniosku należy dołączyć:

• zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia ważne 30 dni,
• dokumentację medyczną,
• oświadczenie o miejscu stałego pobytu.

Co ważne, dokumenty do wniosku, jeśli są w języku ukraińskim, muszą być przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego na język polski. Konieczna jest więc forma uwierzytelnionego tłumaczenia.

W procedurze przyznawania statusu osoby niepełnosprawnej dla osób z Ukrainy, tak jak pozostałych cudzoziemców, obowiązują takie same zasady jak w przypadku wszystkich Polaków. Po uzyskaniu orzeczenia i statusu osoby niepełnosprawnej można korzystać z przysługujących uprawnień, jak np. zniżki w komunikacji miejskiej.

Gdzie niepełnosprawny z Ukrainy może znaleźć pracę w Polsce?

W Polsce jest wiele instytucji wspierających osoby niepełnosprawne. Są to fundacje oraz organizacje zrzeszające osoby niepełnosprawne. Instytucjami wspierającymi w znalezieniu pracy są Urzędy Pracy. Istnieją też Agencje Pracy dla osób niepełnosprawnych, które bezpłatnie świadczą usługi pośrednictwa pracy.

Jakie dofinansowanie do wynagrodzenia niepełnosprawnego pracownika z Ukrainy?

Dofinansowanie do pracownika z orzeczeniem z najłatwiej to sprawdzić korzystając z kalkulatora dofinansowania PFRON.