WC dla niepełnosprawnych. 5 kluczowych elementów, na które warto zwrócić uwagę projektując ubikację w domu
Każdy zasługuje na dostęp do komfortowej i bezpiecznej przestrzeni łazienkowej. Osobom niepełnosprawnym i osobom starszym odpowiednio dostosowana ubikacja może znacząco poprawić jakość życia. Projektowanie WC dla niepełnosprawnych z ograniczeniami ruchowymi jest wyrazem troski, ale również krokiem w stronę większej samodzielności i niezależności.
Czy wiesz, że odpowiednia szerokość drzwi i wysokość toalety, odpowiednia miska ustępowa, niezbędne poręcze, a także specjalne rozwiązania, takie jak sedesy myjące, mogą diametralnie zmienić codzienne doświadczenia osób niepełnosprawnych?
Przekonaj się, jak za pomocą 5 prostych zmian, można przystosować WC w swoim domu do potrzeb osoby niepełnosprawnej w taki sposób, aby było ono maksymalnie funkcjonalne i wygodne. Z naszego artykułu dowiesz się, jak krok po kroku stworzyć przestrzeń toalety dla niepełnosprawnych, która będzie dopasowana do indywidualnych potrzeb jej użytkownika.
Co oznacza WC dla niepełnosprawnych?
Toaleta dla niepełnosprawnych to miejsce, które powinno być idealnie i indywidualnie dopasowane do Twoich potrzeb. Wymagania poszczególnych użytkowników mogą być różne z uwagi na typ dysfunkcji.
Rozważając dostosowanie WC dla niepełnosprawnych, skupiamy się zazwyczaj na potrzebach osób poruszających się na wózkach inwalidzkich i niepełnosprawnych ruchowo z racji zwiększonych wymagań dotyczących zmian w przestrzeni ubikacji.
Na co zwrócić uwagę dostosowując ubikację do potrzeb osób niepełnosprawnych? 5 kluczowych elementów
W trakcie przygotowań do prac związanych z dostosowaniem łazienki zwróć uwagę na 5 kolejnych elementów, które uczynią WC przyjazną przestrzenią dla niepełnosprawnych:
konieczne wymiary pomieszczenia oraz drzwi,
dobór sedesu i wysokość jego montażu,
dobór baterii oraz umywalki i wysokość jej montażu,
poręcze i uchwyty wspomagające stabilizację użytkownika,
dodatkowe akcesoria: system spłukiwania, dozowniki mydła, podajniki papieru, lustra itd.
1. WC dla niepełnosprawnych. Wymiary, które zapewnią swobodny dostęp
Zgodnie z zasadami wiedzy technicznej projektując lub planując remont łazienki, zwróć uwagę w pierwszej kolejności na jej wymiary. Powinieneś mieć zapewnioną odpowiednią przestrzeń manewrową. Wynosi ona przynajmniej 150×150 cm. Samo WC powinno mieć powierzchnię minimalną 2,5 m2.
Zmniejszy to ryzyko uderzeniem kołami o ściany i da Ci pewność swobodnego dostępu do poszczególnych urządzeń. Jeżeli w Twojej łazience znajduje się dużo narożników, spróbuj zabezpieczyć je odpowiednimi odbojami lub wysokimi listwami przypodłogowymi.
Jakie drzwi wejściowe do ubikacji dla niepełnosprawnych?
Projektując łazienkę, nie zapomnij o łatwym dostępie do niej. Pierwszą barierą, którą możesz napotkać, są drzwi. Mogą być one przesuwne lub uchylne. Lepiej by skrzydło uchylne otwierało się na zewnątrz pomieszczenia, by nie zabierać Ci potrzebnej powierzchni manewrowej.
Szerokość drzwi powinna wynosić przynajmniej 80 cm. Przemyśl zakup ergonomicznej klamki tak, aby zapewniła Ci ona pewny chwyt i poproś o zamontowanie jej na odpowiedniej wysokości. Przepisy wskazują, że klamka powinna być nie niżej niż 80 cm od podłogi, ale poruszając się na wózku inwalidzkim, możesz potrzebować jej niższego umieszczenia. Możesz dodatkowo poniżej klamki zamontować dodatkowy uchwyt, który umożliwi Ci samodzielne wejście do toalety.
Jeżeli masz znacznie obniżoną siłę mięśniową, przemyśl czy nie warto zamontować automatycznie otwieranych drzwi z samodomykaczem.
2. Sedes dla niepełnosprawnych. Rozwiązania i możliwości
Przystępując do wyboru miski wc, zwróć uwagę na faktyczne Twoje potrzeby. Być może zwykły sedes będzie także dobrym rozwiązaniem. Ważne, aby zapewniał Ci on komfortowe użytkowanie. Z uwagi na dostęp do sedesu osób korzystających z wózka inwalidzkiego proponuje się zazwyczaj zastosowanie wydłużonej miski ustępowej. To rozwiązanie jest jednak nieodpowiednie dla osób, które muszą oprzeć się plecami, aby zyskać stabilność podczas czynności higienicznych.
Należy wziąć pod uwagę przewidywany okres użytkowania Twojej przystosowanej łazienki i przewidzieć nie tylko aktualne potrzeby, ale też te, które mogą zrodzić się w przyszłości. Dlatego pomyśl, czy nie zakupić toalety myjącej lub miski z funkcją bidetu, lub nie zamontować ruchomego sedesu, który można obniżać i podwyższać dostosowując do Twoich możliwości siadania i wstawania.
WC dla niepełnosprawnych. Wysokość zawieszenia sedesu
Wysokość zawieszenia miski ustępowej powinna zapewniać stabilność i komfort siedzenia osobie niepełnosprawnej. Standardowo zaleca się montaż na wysokości 45 do 50 cm. Ty dostosuj różnicę poziomów zawieszenia sedesu do wysokości, która ułatwi Ci wstawanie lub przesiadanie się.
Ten parametr uzależniony jest od wielu czynników, m.in. Twojej siły mięśniowej i sprawności, sposobu poruszania się, rodzaju dysfunkcji, czy wzrostu.
Nakładka na sedes dla osób starszych i poruszających się na wózku inwalidzkim
Być może samodzielne korzystanie z łazienki utrudnia Ci tylko zbyt nisko umieszczona miska WC. Aby zniwelować tę barierę, nie musisz robić kosztownego remontu. Istnieje prostsze rozwiązanie. Wystarczy, że doposażysz sedes w nakładkę na deskę, która wyrówna odpowiednio jego wysokość.
Jest to szczególnie ważne, jeżeli poruszasz się na wózku inwalidzkim i przesiadasz bez wstawania lub jesteś seniorem z obniżoną sprawnością ruchową.
3. Jaka umywalka dla niepełnosprawnych sprawdzi się najlepiej?
Zwróć uwagę na komfort i bezpieczeństwo umywalki. Aby było Ci wygodnie z niej korzystać, powinna mieć niewielką głębokość i specjalnie wyprofilowaną misę, która umożliwi Ci oparcie rąk na jej krawędzi. Wzmocniona konstrukcja umywalki powinna też umożliwić Ci wspieranie się na niej podczas mycia dłoni.
Nie mniejszą rolę odgrywa możliwość podjechania wózkiem inwalidzkim i manewrowania w jej pobliżu. Stąd wszelkie elementy instalacyjne oraz syfon powinny być umieszczone w ścianie. Jeżeli jesteś użytkownikiem wózka, pod umywalką nie powinieneś także montować żadnej szafki.
Wymogi określają, że minimalna szerokość umywalki powinna wynosić przynajmniej 70 cm, a głębokość minimum 60 cm. Jej montaż powinien brać pod uwagę, że spód umywalki ma znaleźć się na wysokości 75 cm. Parametry te powinieneś jednak dostosować do swojej indywidualnej sytuacji. Być może w toalecie potrzebna Ci jest maleńka umywalka, bo masz zbyt słabe ręce, aby sięgnąć do baterii, lub Twój wózek ma niską wysokość.
Umywalkę dla niepełnosprawnych można także zamontować na ruchomym stelażu, dzięki czemu będziesz miał możliwość obniżania lub podwyższania jej w zależności od aktualnego stanu zdrowia, lub czynności, którą przy niej będziesz wykonywał.
Bateria umywalkowa dla niepełnosprawnych. Funkcjonalność a potrzeby
W przystosowanej ubikacji najlepiej sprawdzą się baterie uruchamiane dźwignią. Bateria uruchamiana za pomocą kurków może sprawić Ci trudność, jeśli masz dysfunkcję rąk.
Największą funkcjonalność i komfort użytkowania zyskasz, montując bezdotykową baterię umywalkową z termostatem. To rozwiązanie pozwoli Ci uniknąć problemów z “odkręceniem wody” i precyzyjnym ustawieniem dźwigni, tym samym niweluje ryzyko poparzenia lub ustawienia zbyt zimnej wody.
4. Uchwyty w WC dla osób niepełnosprawnych. Niezbędny element wyposażenia
W ubikacji dla osób niepełnosprawnych powinny znajdować się uchwyty i poręcze stałe. Liczbę i ich usytuowanie powinieneś rozważyć zgodnie ze swoim stanem funkcjonalnym i potrzebami.
Najczęściej w ubikacji uchwyty zapewniające bezpieczeństwo użytkownika z niepełnosprawnością montowane są obok sedesu oraz obok umywalki. Możesz przytwierdzić je na stałe do stelaży, podłogi lub ściany na wysokości zgodnie z Twoimi preferencjami. Opcją jest też zakup elementów ruchomych tego typu lub montowanych za pomocą przyssawek bez ingerencji w ścianę.
Zwróć uwagę, aby średnica rur i struktura powierzchni materiałów, z których są zbudowane poręcze, zapewniała Ci pewny chwyt.
5. Jakie elementy ułatwiają korzystanie z WC przez niepełnosprawnych?
Komfortowe korzystanie z WC zapewnisz sobie, wyposażając pomieszczenie w niezbędne akcesoria, ale także w dodatkowe elementy wyposażenia. Projekt łazienki dla niepełnosprawnych może więc ujmować:
włączniki światła rozmieszczone w różnych miejscach i na odpowiednich wysokościach,
przycisk alarmowy przynajmniej w pobliżu sedesu i umywalki,
uchylne lustro,
automatyczny dozownik mydła,
automatyczną suszarkę do rąk,
automatyczne spłukiwanie toalety,
baterię bezdotykową z termostatem,
podajnik papieru przy sedesie i umywalce,
kosz na śmieci w pobliżu sedesu i umywalki,
płytki podłogowe zapobiegające ślizganiu.
W ubikacji dla niepełnosprawnych zaleca się, by ewentualne szafki nie były zawieszone zbyt wysoko. Jest to ważne dla osób korzystających z wózka inwalidzkiego oraz niskorosłych. Jeśli Twój dom ma kilka poziomów, rozważ usytuowanie dostępnego dla Ciebie WC na każdej kondygnacji, tym samym zapewniając niezbędne warunki do swobodnego korzystania przez siebie ze wszystkich pomieszczeń.
Jak zaprojektować przestrzeń by była przyjazna osobom niepełnosprawnym? Zapraszamy do cyklu artykułów o dostępnych rozwiązaniach. Przeczytaj, m.in.:
Zapraszamy do naszej biblioteczki, znajdź inne wpisy w witrynie My Wspieramy!
Czy przepisy dla obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego sprawdzą się w Twoim domu?
Należy pamiętać, że warunki, jakim powinny odpowiadać budynki w przestrzeni publicznej, ujęte są w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych z 12 kwietnia 2002 roku oraz prawie budowlanym. Podkreślają one, że obiekt budowlany wraz z urządzeniami budowlanymi należy projektować z wymogami przepisów techniczno budowlanych, by zapewnić niezbędne warunki do korzystania z przestrzeni publicznej.
Zatem w budynkach użyteczności publicznej nie możesz odnaleźć toalet publicznych dostosowanych indywidualnie do Ciebie i Twoich możliwości. Zapewne spotkałeś się z tym nieraz, że toaleta dla niepełnosprawnych była pełna barier, z którymi nie mogłeś sobie poradzić. Jest tak dlatego, że wszelkie normy w zakresie parametrów usytuowania urządzeń w takich przestrzeniach są uśrednione.
Planując przestrzeń swojej łazienki, powinieneś to wziąć pod uwagę. Następnie odpowiednio zmodyfikować zarówno wymiary, wysokość zawieszenia urządzeń, jak i dodatkowe wyposażenie ubikacji w niezbędne dla Ciebie akcesoria.
WC dla niepełnosprawnych. 5 kluczowych elementów, na które warto zwrócić uwagę, projektując ubikację w domu. Podsumowanie
Tworzenie dostępnej toalety dla osoby niepełnosprawnej w jej własnym domu może być kluczowym krokiem do uzyskania przez nią większej niezależności i komfortu. Ważne jest, aby takie przestrzenie były zaprojektowane z myślą o indywidualnych potrzebach, jakie mają konkretne osoby niepełnosprawne. Zawsze jednak należy uwzględnić dopasowanie przynajmniej 5 kluczowych elementów.
Przede wszystkim, szerokość drzwi musi być dostateczna, aby umożliwić łatwe przejście z wózkiem inwalidzkim. Uchwyty przy toalecie i w innych strategicznych miejscach mogą znacząco pomóc w samodzielnym przemieszczaniu, zapewniając wsparcie i bezpieczeństwo. Toaleta powinna być zamontowana na odpowiedniej wysokości, co ułatwi osobom niepełnosprawnym korzystanie z niej bez dodatkowej pomocy. Warto również pomyśleć o przestrzeni obok toalety i umywalki, która musi być na tyle duża, aby można było łatwo manewrować wózkiem.
Instalacja wewnątrz pomieszczenia odpowiednich udogodnień, jak: podnoszone siedzisko toaletowe, toaleta myjąca lub bideta, odchylane lustro oraz antypoślizgowe podłogi to dodatkowe elementy, które mogą zwiększyć funkcjonalność, komfort korzystania i bezpieczeństwo łazienki.
Każdy detal ma znaczenie. Dlatego planując przestrzeń, warto skonsultować się nie tylko z profesjonalistami znającymi się na prawie budowlanym. Warto porozmawiać z samą osobą niepełnosprawną i jej opiekunem, aby indywidualne potrzeby były w pełni zrozumiane i zaspokojone. W ten sposób tworzona łazienka stanie się prawdziwie dostosowana do użytkownika, co znacząco podniesie jego komfort życia i samodzielne codzienne funkcjonowanie.
Jaki sedes dla osoby niepełnosprawnej będzie najlepszy?
Najlepszy sedes dla osoby niepełnosprawnej to taki, który jest wyższy niż standardowe modele, co ułatwia siadanie i wstawanie. Ważne jest, aby był wyposażony w dodatkowe uchwyty boczne, które zapewniają wsparcie i bezpieczeństwo.
Jakie są minimalne wymiary WC dla osób niepełnosprawnych?
Minimalne wymiary WC dla osób niepełnosprawnych zależą od lokalnych przepisów, ale ogólnie przyjmuje się, że przestrzeń powinna mieć co najmniej 150 cm x 150 cm, aby umożliwić swobodne manewrowanie wózkiem inwalidzkim.
Co to jest toaleta myjąca?
Toaleta myjąca, znana również jako bidetowa lub myjąco-susząca, to zaawansowany rodzaj sedesu wyposażony w funkcje mycia i suszenia. Umożliwia ona użytkownikowi higieniczne mycie oraz suszenie intymnych części ciała strumieniem wody i ciepłym powietrzem bez potrzeby używania papieru toaletowego. Jest szczególnie przydatna dla osób niepełnosprawnych, seniorów oraz tych, którzy z różnych przyczyn mają ograniczoną zdolność do samodzielnego utrzymania higieny.
Na jakie 5 kluczowych elementów warto zwrócić uwagę, projektując WC dla niepełnosprawnych?
5 kluczowych elementów, na które powinieneś zwrócić uwagę, projektując WC dla osób niepełnosprawnych to:
1 – wymiary ubikacji, drzwi oraz przestrzeni manewrowej,
2 – rodzaj sedesu i wysokość jego zawieszenia,
3 – przystosowanie umywalki i wysokość jej montażu,
4 – zainstalowanie uchwytów i poręczy,
5 – dostosowanie niezbędnych akcesoriów, które ułatwią niepełnosprawnym korzystanie z toalety: alarmu, włączników światła, uchylnego lustra, samospłukującego się sedesu, bezdotykowej baterii, podajników papieru i mydła, niskich szafek.