Praktyczny przewodnik dla pracodawcy o tym, jaką pracę może wykonywać osoba niewidoma

Wchodzisz do biura. Słyszysz stukot klawiatury, szum rozmów, dźwięk drukarki. Czujesz zapach kawy. Ale nie widzisz nic. Absolutnie nic. Czy potrafisz sobie wyobrazić, jak w takich warunkach wykonywać pracę? Dla wielu pracodawców zatrudnienie osoby niewidomej to jak skok na głęboką wodę bez umiejętności pływania. Strach, niepewność, wiele pytań. Chcemy dzisiaj Ci powiedzieć, że osoby niewidome mogą pracować w zawodach, o których nigdy byś nie pomyślał. I nie mówimy tego, tylko dlatego, że zajmujemy się rekrutacją osób z niepełnosprawnościami, ale dlatego, że sami je zatrudniamy. Wiemy, jakie wyzwania mogą się pojawić przed Pracodawcą, rozumiemy potencjał pracowników z dysfunkcją wzroku i potrafimy go wydobyć.

Ten artykuł powinien być Twoim przewodnikiem po świecie, którego być może jeszcze nie znasz. Świecie, w którym brak wzroku nie oznacza braku kompetencji. Pokażemy Ci, jaką pracę mogą wykonywać osoby niewidome, ociemniałe i słabowidzące (ale jedynie z resztkowym widzeniem). Od programistów przez copywriterów po specjalistów obsługi klienta — przedstawimy Ci konkretne stanowiska i zadania, w których niewidomi pracownicy mogą być niezwykle efektywni.

Przygotuj się na konkretne informacje, które pomogą Ci podjąć świadomą decyzję. Bez mitów, bez przesady — tylko fakty i praktyczne wskazówki. Czas zburzyć mury stereotypów. Otwórz oczy na nowe możliwości. Odkryj potencjał tam, gdzie inni widzą tylko ograniczenia.

Jaką pracę mogą wykonywać osoby niewidome w Twojej firmie?

“Nie widzę możliwości zatrudnienia osoby niewidomej w mojej firmie” – czy ta myśl kiedykolwiek przeszła Ci przez głowę? Cóż, przygotuj się na zmianę perspektywy. Prawda jest taka, że z wyjątkiem zawodów, w których wzrok odgrywa zasadniczą rolę, osoba niewidoma lub słabowidząca może teoretycznie wykonywać prawie każdą pracę, o ile istnieją odpowiednie warunki środowiskowe, technologiczne i odpowiednia atmosfera współpracy w zespole. A może myślisz, że zatrudnienie osoby niewidomej w Twojej firmie to za duże wyzwanie? Pozwól, że Cię zaskoczymy. Nowoczesne technologie asystujące, takie jak czytniki ekranu, monitory brajlowskie czy aplikacje do rozpoznawania tekstu, umożliwiają nie tylko korzystanie z podstawowych narzędzi biurowych, ale także zaawansowanych programów do zarządzania projektami, bazami danych, edycji kodu czy programami DAW.

Te narzędzia niwelują bariery i otwierają drzwi do zawodów, które kiedyś wydawały się niedostępne. Czy uwierzysz, że niewidomi w aktualnych czasach odnajdują się w tych specjalistycznych branżach:

• obsłudze klienta,
• copywritingu i e-marketingu,
• IT,
• obróbce dźwięku,
• zawodach terapeutycznych?

Poniżej wykażemy, że osoby z dysfunkcją wzroku mogą efektywnie pracować w różnych sektorach — od usług biznesowych po produkcję audio. Odkryjesz, że brak wzroku często rekompensowany jest innymi, niezwykle cennymi umiejętnościami. Pamiętaj jednak, że lista zawodów, którą przedstawiamy, to tylko przykłady. W rzeczywistości możliwości są o wiele szersze. Kluczowe jest indywidualne podejście i omówienie z potencjalnym pracownikiem jego postaw, zainteresowań i umiejętności.

Praca w obsłudze klienta dla osób niewidomych

Dźwięki klawiatury, dzwoniące telefony, przychodzące wiadomości — to codzienność w Twojej firmie. Przyznaj, że w tym świecie nie chodzi o wzrok, ale o słuch i szybką reakcję? Zatrudniając osobę niewidomą, masz szansę odkryć jej prawdziwy zakres umiejętności, który idealnie wpisuje się w potrzeby obsługi klienta i handlu kanałami sprzedaży na odległość. Rzuć okiem na stanowiska, które może ona objąć w Twojej firmie:

1. Pracownik obsługi klienta online
   Odpowiada na zapytania klientów przez e-mail lub czat, rozwiązuje ich problemy, zbiera feedback.
2. Tajemniczy klient
   Przeprowadza testy jakości obsługi, ocenia standardy kontaktu z klientami i raportuje swoje doświadczenia.
3. Specjalista ds. obsługi reklamacji
   Analizuje zgłoszenia klientów, proponuje rozwiązania i rozstrzyga spory.
4. Konsultant w call center
   Odbiera połączenia, udziela informacji i obsługuje zapytania.
5. Telemarketer
   Kontaktuje się z klientami, przedstawia oferty i negocjuje warunki.

Poniedziałek, 9:00. Monika zakłada słuchawki i loguje się do systemu jednego z największych sklepów z elektroniką online. W tle mruczy kot, szumi ekspres do kawy. Przed nią dzień pełen maili, zapytań i reklamacji do rozwiązania. Zwykły poranek w e-commerce? Prawie. Monika pracuje z domu i nie widzi. Jak znalazła tę pracę? Dzięki nam. Zaskoczony? W naszym artykule wyjaśniamy, jak osoby niewidome radzą sobie w sektorze obsługi klienta.

Tworzenie treści przez osoby z dysfunkcją wzroku

Pisanie tekstów, analiza wyników kampanii, optymalizacja treści, to zadania, które w dużej mierze opierają się na umiejętnościach językowych, analitycznych i kreatywności, a nie na zmyśle widzenia. Dzięki technologii wspomagającej pracownicy niewidomi mogą również sprawdzać się w obszarze tworzenia materiałów tekstowych i marketingu internetowego. Dowiedz się, na jakich stanowiskach skorzystać możesz z ich zawodowych kompetencji:

1. Copywriter
   Pisze angażujące teksty reklamowe, artykuły na blogi, opisy produktów i inne treści marketingowe.
2. Specjalista SEO
   Optymalizuje treści pod kątem wyszukiwarek, analizuje słowa kluczowe i dba o pozycjonowanie stron.
3. Redaktor treści internetowych
   Redaguje artykuły, newsy i inne treści publikowane online, monitoruje ich jakość i spójność.
4. Moderator forów internetowych
   Zarządza dyskusjami w świecie wirtualnym, dba o przestrzeganie regulaminu i jakość interakcji użytkowników.
5. Ekspert ds. content marketingu
   Opracowuje strategie content marketingowe, tworzy harmonogramy publikacji i analizuje wyniki kampanii.

Wtorek, 10:45. Klik, klik, klik… Palce Michała tańczą po klawiaturze z prędkością światła. Nagle – dzwonek. To klient dzwoni z prośbą o konsultację tekstu. Głos Michała jest pewny siebie i profesjonalny. Klient nie ma pojęcia, że osoba po drugiej stronie nie widzi napisanego tekstu. Bo i po co miałby wiedzieć? Liczy się jakość treści. Brzmi niewiarygodnie? To może zaskoczymy Cię dodatkowo informacją, że ten artykuł również napisała osoba z dysfunkcją wzroku? I co Ty na to? Poznaj prawdę o pracy niewidomych copywriterów. Bez koloryzowania, za to z naszego własnego doświadczenia.

Stanowiska w IT dla niewidomych specjalistów

Klawiatura stuka rytmicznie, w tle szum serwerów, a na ekranach przewijają się linie kodu. W branży IT i nowych technologii liczą się logiczne myślenie, umiejętność rozwiązywania problemów i kreatywność. Te cechy są niezależne od wzroku. Czy spodziewałeś się tego? Tak, w tym świecie binarnych rozwiązań i algorytmów wielu niewidomych specjalistów IT z powodzeniem rozwija swoje kariery. Sprawdź, gdzie dokładnie osoby niewidome mogą wykorzystać swoje umiejętności w IT.

1. Programista
   Pisze, testuje i debuguje kod, tworzy aplikacje i systemy informatyczne.
2. Tester oprogramowania
   Sprawdza jakość i funkcjonalność oprogramowania, identyfikuje błędy i raportuje problemy.
3. Administrator systemów IT
   Zarządza infrastrukturą IT, dba o bezpieczeństwo systemów i rozwiązuje usterki techniczne.
4. Specjalista ds. dostępności cyfrowej
   Audytuje i poprawia dostępność stron internetowych i aplikacji dla osób z niepełnosprawnościami.
5. Analityk danych
   Analizuje duże zbiory danych, tworzy raporty i wspiera proces podejmowania decyzji biznesowych.

Środa, 8:15. Artur uruchamia specjalistyczne oprogramowanie do testów. Za oknem szumi deszcz, w pokoju obok córka ogląda kreskówki. Czytnik ekranu odczytuje kolejne elementy interfejsu testowanej aplikacji bankowej. Przed nim dzień pełen wyzwań — audyt dostępności, testy regresji, konsultacje z deweloperami. Rutynowy dzień w IT? Niezupełnie. Artur jest niewidomym testerem pracującym z domu, którego umiejętności docenił jeden z naszych klientów. Zaskoczony? Poznaj możliwości niewidomych specjalistów w sektorze technologicznym.

Obróbka dźwięku przez niewidomych profesjonalistów w branży audio

Wsłuchaj się w otaczający Cię świat. Szum wiatru, stukot kroków, melodia płynąca z radia. Dla ludzi niewidomych dźwięk to nie tylko wrażenie słuchowe, to sposób poznawania świata. Nic dziwnego, że wielu z nich odnajduje się w sektorze audio, gdzie ich wyostrzone zmysły i wrażliwość na dźwięk stają się mocnym atutem. Chcesz wiedzieć, jakie zadania osoby niewidome mogą efektywnie wykonywać w produkcji dźwięku? Mamy i tu listę sprawdzonych pewników:

1. Realizator dźwięku
   Odpowiada za nagrywanie, miksowanie i obróbkę dźwięku w studiach nagraniowych lub podczas wydarzeń na żywo.
2. Specjalista od masteringu
   Zajmuje się finalnym opracowaniem nagrań audio, dbając o ich jakość i spójność brzmienia danego materiału.
3. Twórca efektów dźwiękowych
   Tworzy i edytuje rozmaite dźwięki do filmów, gier wideo, superprodukcji audiobooków czy produkcji radiowych.
4. Montażysta audio
   Łączy różne elementy dźwiękowe w spójną całość, np. w produkcjach radiowych, podcastach, grach czy audiobookach.
5. Akustyk
   Projektuje i optymalizuje przestrzenie pod kątem akustycznym, doradza w kwestiach związanych z dźwiękiem.

Czwartek, 7:00. Budzik, prysznic, śniadanie na szybko. 8:15 Paweł wychodzi z własnego mieszkania, w ręku biała laska, na plecach plecak. Tramwaj, przesiadka, krótki spacer. 8:58 wchodzi do studia nagrań na warszawskiej Pradze. Przed nim intensywny dzień nagrywania lektorów czytających audiobooki. Palce Pawła pewnie przesuwają się po konsolecie, ustawiając poziomy. Czytnik ekranu w laptopie informuje o parametrach nagrania. Typowy dzień realizatora dźwięku? Prawie. Tak, zgadłeś. Paweł jest również osobą z niepełnosprawnością wzrokową. Chcesz dowiedzieć się czegoś więcej? Sprawdź nasz artykuł o niewidomych profesjonalistach w branży audio. Bez koloryzowania, za to z pierwszej ręki.

Zawody terapeutyczne dla osób niewidomych

Dotyk, empatia, uważne słuchanie, to fundamentalne umiejętności w zawodach związanych ze zdrowiem i terapią. Czy wiesz, że niewidome osoby często wyróżniają się właśnie w tych dziedzinach? Ich umiejętność radzenia sobie z własnymi wyzwaniami czyni ich wyjątkowymi specjalistami, których doświadczenie może być nieocenione w pracy z pacjentami. Poniżej sprawdź, jakie konkretne profesje w sektorze zdrowia i terapii doskonale wpisują się w kompetencje niewidomych pracowników:

1. Masażysta
   Stosuje różne techniki masażu, pomagając w rehabilitacji, redukcji stresu czy poprawie samopoczucia klientów.
2. Psycholog
   Prowadzi terapie i udziela wsparcia psychologicznego, pomagając pacjentom w radzeniu sobie z problemami i emocjami.
3. Trener personalny
   Planuje treningi indywidualnie dopasowane do możliwości i celów klienta, motywując do osiągania najlepszych wyników.
4. Terapeuta zajęciowy
   Pomaga pacjentom w odzyskiwaniu zdolności potrzebnych do samodzielnego życia, poprzez ćwiczenia i praktyczne zadania.
5. Specjalista ds. rehabilitacji osób niewidomych
   Szkoli osoby z dysfunkcją wzroku w zakresie samodzielnego funkcjonowania i korzystania z rozwiązań asystujących.

Piątek, 16:00. Katarzyna wyłącza aromatyczną lampę olejkową w swoim gabinecie. Kolejny intensywny dzień w nadmorskim spa dobiega końca. Chwila na uporządkowanie myśli i narzędzi pracy. 16:20 – opuszcza luksusowy hotel w Mielnie, kierując się w stronę domu. Rutynowe zakończenie tygodnia? Niezupełnie. Katarzyna to ceniona masażystka, która nigdy nie widziała morza, przy którym pracuje. Nasza agencja miała przyjemność połączyć jej wyjątkowe umiejętności z potrzebami tego ekskluzywnego hotelu i centrum odnowy biologicznej. Zaintrygowany? Zobacz, jak niewidomi odnajdują się w zawodach terapeutycznych. Same fakty, zero stereotypów.

Pracodawco, poznaj możliwości osób niepełnosprawnych i swoje uprawnienia! Odkrywaj potrzebną Ci wiedzę w naszych artykułach. Sprawdź, m.in.:

Praca dla niewidomych oraz osób niepełnosprawnych słabowidzących

Niepełnosprawny w pracy. Jak osoby niewidome radzą sobie w pracy i życiu codziennym

Dofinansowanie wynagrodzeń z PFRON. Przewodnik dla pracodawców zatrudniających pracowników niepełnosprawnych  

Dedykujemy Ci też inne wpisy w witrynie My Wspieramy. Zapraszamy!

Jak różnice w dysfunkcjach wpływają na możliwości wykonywania pracy przez niewidomych, ociemniałych i słabowidzących?

Od IT przez marketing po sektor zdrowia, widzisz, jak szerokie są możliwości zawodowe osób z dysfunkcją wzroku? Teraz czas na ważne z punktu widzenia Pracodawcy rozróżnienie. Bo choć mówimy w artykule ogólnie o “osobach niewidomych”, w rzeczywistości mamy do czynienia z trzema różnymi grupami osób: niewidomymi, ociemniałymi i słabowidzącymi. To zaś czyni ogromną różnicę w przypadku możliwości wykonywania pracy.

Osoby te nie mogą być przez Ciebie wrzucane do jednego worka. Możesz zawieść się, zatrudniając przypadkową osobę “niewidomą”. Każda z powyższych dysfunkcji niesie bowiem za sobą inne potrzeby, możliwości i łączące się z tym różne zdolności. Zrozumienie różnic między nimi to sposób na lepsze dopasowanie stanowiska pracy i efektywniejszą współpracę.

Na jakich stanowiskach odnajdzie się osoba niewidoma?

W kontekście zawodowym, osoby niewidome często doskonale sprawdzają się w zawodach wymagających koncentracji słuchowej i dotykowej. Z tego powodu wyjątkowo dobrze sobie radzą:

• w branży IT, jako programiści czy testerzy oprogramowania, gdzie kluczowa jest logika i analityczne myślenie.
• w produkcji audio, jako realizatorzy dźwięku czy specjaliści od masteringu, gdzie wyostrzony słuch jest ogromnym atutem.

Abyś mógł lepiej zrozumieć świat osoby niewidomej i jej możliwości zawodowe, wyobraź sobie, że nic nie widzisz. Kompletna ciemność. Albo ledwo dostrzegasz różnicę między dniem a nocą. Tak właśnie wygląda widzenie osoby niewidomej. W praktyce oznacza to, że taka osoba może co najwyżej w optymistycznej sytuacji odczytać największą literę z tablicy okulistycznej z odległości mniejszej niż 3 metry, dostrzec ruch ręki przed twarzą lub ma poczucie światła, czyli zdolność rozróżniania, czy jest ono włączone, czy nie. Z tego wynika opieranie się w pracy osób niewidomych na dostępnych im wyczulonych zmysłach słuchu i dotyku. Niewidomi sprawdzają się więc tam, gdzie czasem bodźce wzrokowe mogą zakłócać wykonywanie określonych czynności.

Na jakich stanowiskach sprawdzi się osoba ociemniała?

Ludzie, którzy utracili zdolność widzenia, mogą wnieść unikalną perspektywę do wielu zawodów:

• w marketingu, ich pamięć wizualna może być cenna przy tworzeniu opisów produktów czy kampanii reklamowych.
• w sektorze zdrowia, jako psychologowie czy terapeuci mogą lepiej zrozumieć i wspierać pacjentów przechodzących przez utratę wzroku.

Pamiętaj, że ociemniały musi nauczyć się żyć od nowa, ale z bagażem wizualnych wspomnień. Może to wpływać na sposób jego postrzegania świata i ułatwiać adaptację do nowych warunków. Dla osoby, która utraciła wzrok, świat nie musi być zupełnie ciemny. Może ona dalej posługiwać się wizualnymi wyobrażeniami oraz przestrzennym myśleniem, co stanowi przewagę w projektowaniu lub planowaniu. To bardzo cenne umiejętności z punktu widzenia zawodowego. Jej doświadczenie z czasów, gdy widziała, może być cennym atutem w pracy, która wymaga rozumienia perspektywy osób widzących.

W jakiej pracy najlepiej odnajdą się słabowidzący?

Osoby z częściową utratą wzroku mogą efektywnie pracować w wielu branżach, ale często potrzebują odpowiedniego dostosowania środowiska pracy:

• w obsłudze klienta, z odpowiednim oprogramowaniem powiększającym mogą sprawnie obsługiwać systemy CRM oraz odpowiadać na zapytania klientów lub pracować w bezpośrednim kontakcie z nim.
• w administracji biurowej, dzięki tym samym narzędziom mogą efektywnie zarządzać dokumentacją, planować spotkania oraz obsługiwać korespondencję.

Abyś pojął odpowiednio, na czym polega niedowidzenie, wyobraź sobie, że patrzysz na świat przez zaparowane okulary. Widzisz zarysy, ale brakuje detali. Kolory są wyblakłe, a ostre światło Cię razi. Czasem dostrzegasz tylko fragmenty obrazu, jakbyś patrzył przez dziurkę od klucza. W praktyce może to oznaczać, że niedowidzący jest w stanie odczytać największą literę z tablicy okulistycznej z odległości od 3 do 6 metrów. Może mieć jednak trudności z czytaniem drobnego druku, rozpoznawaniem twarzy z dalszej odległości oraz poruszaniem się w nieznanym otoczeniu. Z punktu widzenia zatrudnienia niedowidzący w swojej pracy wykorzysta resztki widzenia, a jego dysfunkcję mogą skompensować różnego typu technologie wspomagające.

Co to oznacza dla Ciebie jako pracodawcy?

Dlaczego zwracamy Twoją uwagę na te zależności? Abyś wiedział, że każdy pracownik z dysfunkcją wzroku może potrzebować innych dostosowań. Dla jednego wystarczająca będzie większa czcionka, dla innego specjalistyczne oprogramowanie. Sekret udanej współpracy? Indywidualne podejście i otwarta komunikacja. Rozumiejąc różnice między tymi grupami, możesz lepiej dopasować stanowisko pracy i zadania do konkretnej osoby:

Pamiętaj jednak, że każdy pracownik, niezależnie od stanu wzroku, ma swoje indywidualne predyspozycje i umiejętności. Zatrudniając osobę z dysfunkcją wzroku, należy, podobnie jak w przypadku każdego pracownika, ocenić jej kompetencje i doświadczenie.

Czy zatrudnisz osoby niewidome w swojej firmie?

Działając w branży zatrudnienia osób niepełnosprawnych, mamy dostępną wiedzę o możliwościach zawodowych osób niewidomych. Dlatego chcieliśmy Ci pokazać grupę potencjalnych pracowników dostępnych na rynku zatrudnienia “od zaraz”, których umiejętności zbyt często pozostają niewykorzystane. Jak podają oficjalne dane Głównego Urzędu Statystycznego (Spis ludności 2021) w Polsce mieszka aż 1,8 miliona osób z dysfunkcją wzroku, w tym 100 tysięcy całkowicie niewidomych (liczba porównywalna z populacją Chorzowa). Ciekawi Cię, ilu z nich pracuje? Trzymaj się mocno, bo liczby mogą Cię zaskoczyć. Według danych GUS z 2022 roku jedynie około 16,7% osób z poważną dysfunkcją wzroku jest aktywnych zawodowo. To bardzo niski wynik.

Przeglądając CV naszych kandydatów do zatrudnienia, dochodzimy do wniosku, że to nie brak umiejętności jest problemem, lecz inne bariery zewnętrzne, które ograniczają szanse na rynku pracy osób niewidomych. W grupie niewidomych kandydatów do zatrudnienia znajduje się wielu specjalistów, po których możesz sięgnąć już dziś. Rynek pracownika coraz częściej będzie wymuszał na pracodawcach nietypowe rozwiązania. Dodatkowo działania rządu i Strategia na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021-2030 zakłada zwiększenie wskaźnika zatrudnienia niepełnosprawnych do 40% w 2030 r. Dlatego Ty, jako pracodawca po lekturze tego artykułu, masz szansę być pierwszy i wybierać spośród najlepszych, przyczyniając się do pozytywnej zmiany na rynku zatrudnienia osób z dysfunkcją wzroku.

Od obsługi klienta, przez IT, po sektor zdrowia. Poznałeś różnorodne stanowiska, które mogą zajmować osoby niewidome, ociemniałe i słabowidzące, oraz narzędzia wspierające ich codzienną pracę. Wiesz już, jak technologie asystujące pomagają pokonywać bariery. Mając tę wiedzę, możesz świadomie wprowadzać zmiany w swoim zespole, tworząc bardziej inkluzywne i różnorodne miejsce pracy. Twoje nowe spojrzenie na dostępne możliwości może przyczynić się do zmian w podejściu do rekrutacji i organizacji pracy.

Jeśli zastanawiasz się, od czego zacząć odezwij się, nie musisz działać sam. Nasza agencja pracy My Wspieramy, specjalizuje się w rekrutacji i wsparciu osób z niepełnosprawnościami wzroku. Z przyjemnością pomożemy Ci w procesie zatrudniania, dostosowywania stanowisk pracy oraz w uzyskaniu dostępnych dofinansowań. No właśnie, dofinansowania – ups, chyba zapomnieliśmy wspomnieć szerzej o tej kwestii, ale nic straconego, poczytaj o tym w naszych innych artykułach.

Źródła użyte w artykule:

Poradnik oparty jest na naszym własnym doświadczeniu w pracy z osobami niewidomymi, wspieranym przez dane statystyczne i informacje pochodzące z następujących źródeł:

• “Strategia na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021-2030” dokument rządowy.
• Główny Urząd Statystyczny (GUS), Spis Powszechny 2021, aktualizacja z 2022 roku.
• Najwyższa Izba Kontroli (NIK), Raport z 2022 roku “NIK o aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnościami”.
• Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON): Informacje o dofinansowaniach i wsparciu dla pracodawców.
• Polski Związek Niewidomych (PZN), Raporty z 2012 i 2022 – projekt “RADAR – Doradztwo zawodowe oraz zatrudnienie osób niewidomych i słabowidzących”.
• European Blind Union, Raport “The hidden majority” z 2013 roku.