Zasiłek rehabilitacyjny. Poradnik dla chorującego pracownika
Chorujesz przewlekle lub uległeś wypadkowi? Pomimo że kończy Ci się okres chorobowego, nadal czujesz, że nie jesteś gotowy wrócić do realizacji obowiązków zawodowych? W tej sytuacji najlepszym rozwiązaniem będzie dla Ciebie skorzystanie z możliwości zawnioskowania o zasiłek rehabilitacyjny. Da Ci to czas potrzebny na regenerację i dojście do pełni sił oraz zdrowia.
Proces ubiegania się o świadczenie oraz wymagane procedury mogą Ci wydawać się skomplikowane, szczególnie w obliczu trudności zdrowotnych. Dlatego też niniejszy artykuł został przygotowany, jako praktyczny poradnik dla chorującego pracownika. Ma na celu przedstawienie krok po kroku, jak powinieneś postępować, aby skutecznie aplikować o zasiłek rehabilitacyjny.
Zapoznamy Cię z warunkami jego przyznawania, wymaganą dokumentacją, jak również z procesem odwoławczym, w przypadku odrzucenia wniosku. Dzięki temu poradnikowi znajdziesz niezbędne informacje, które pomogą Ci w uzyskaniu wsparcia niezbędnego do powrotu do zdrowia i pracy.
Czym jest zasiłek rehabilitacyjny
Zasiłek rehabilitacyjny jest rodzajem świadczenia dla osób podlegających systemowi ubezpieczeń społecznych. Stanowi istotną formę wsparcia dla pracowników, którzy w wyniku choroby lub wypadku znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej i zawodowej. Jego głównym celem jest umożliwienie Ci przeprowadzenia niezbędnej rehabilitacji, tak abyś mógł powrócić do pełni zdrowia oraz jak najszybciej podjąć swoje dotychczasowe obowiązki w pracy.
W Polsce zgodnie z przepisami prawa pracownik ma prawo do zasiłku rehabilitacyjnego, jeśli spełnia określone warunki, a jego zdolność do pracy została znacząco ograniczona.
Zasiłek rehabilitacyjny po zasiłku chorobowym
O zasiłek rehabilitacyjny możesz starać się po upływie pełnego okresu pobierania zasiłku chorobowego. Czyli po 182 dniach przebywania na zwolnieniu chorobowym. Prawo do omawianego świadczenia będziesz miał, jeśli Twój stan zdrowia nie poprawił się na tyle, byś mógł powrócić do pracy.
Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać zasiłek rehabilitacyjny?
Podstawowe warunki, które powinieneś spełnić, abyś mógł ubiegać się o zasiłek rehabilitacyjny, obejmują łącznie poniższe kryteria:
- Zakończył się maksymalny okres pobierania przez Ciebie zasiłku chorobowego.
- Nie odzyskałeś mimo leczenia w pełni możliwości powrotu do pracy.
- Jest szansa, że dalsze leczenie oraz rehabilitacja pozwoli odzyskać Ci sprawność na tyle, abyś mógł powrócić do wykonywania czynności zawodowych.
Jeżeli spełniasz powyższe wymagalne kryteria i chcesz skorzystać z możliwości, jakie daje zasiłek rehabilitacyjny, sprawdź, czy jesteś w stanie wykazać jeszcze jeden z poniższych dodatkowych warunków:
- Posiadasz umowę o pracę, umowę o pracę nakładczą, umowę agencyjną, umowę o świadczenie usług lub umowę-zlecenie.
- Prowadzisz pozarolniczą działalność gospodarczą.
- Jesteś członkiem w spółdzielni kółek rolniczych lub rolniczej spółdzielni produkcyjnej.
- Odbywając karę pozbawienia wolności lub przebywając w areszcie tymczasowym, pracujesz na podstawie skierowania do pracy.
- Odbywasz zastępczą służbę wojskową.
- Jesteś osobą duchowną.
- Kończy Ci się okres pobierania zasiłku chorobowego, a Ty nadal chorujesz.
Kiedy nie otrzymasz zasiłku rehabilitacyjnego?
Prawo do zasiłku nie będzie Ci przysługiwało, jeżeli otrzymasz decyzję odmowną. Ponadto przepisy ograniczają Twoje prawo do wypłaty ci omawianego świadczenia, jeśli:
- posiadasz orzeczenie o niezdolności do pracy i pobierasz jakiekolwiek świadczenie z tego tytułu,
- pobierasz emeryturę, zasiłek albo świadczenie przedemerytalne,
- otrzymujesz zasiłek dla bezrobotnych z Urzędu Pracy,
- pobierasz nauczycielskie świadczenie kompensacyjne albo rodzicielskie świadczenie uzupełniające,
- przebywasz na urlopie zdrowotnym, bezpłatnym albo wychowawczym,
- odbywając kary pozbawienia wolności bądź będąc tymczasowo aresztowanym, nie posiadasz skierowania do pracy,
- gdy zachowujesz prawo do wynagrodzenia na podstawie szczególnych przepisów,
- jesteś niezdolny do pracy z powodu umyślnego przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego przez prawomocny wyrok sądu,
- podlegasz ubezpieczeniu społecznemu rolników,
- wróciłeś do pracy po zasiłku chorobowym,
- wykorzystywałeś niezgodnie z celem okres przebywania na zasiłku rehabilitacyjnym lub wykonywałeś jakąkolwiek pracę zarobkową w tym czasie,
- posiadasz jakiekolwiek zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.
Wniosek o zasiłek rehabilitacyjny i procedura jego składania
Masz do wyboru dwie drogi złożenia wniosku o zasiłek rehabilitacyjny.
- Pierwsza z nich to osobista wizyta w jednostce ZUS znajdującej się w pobliżu Twojego miejsca zamieszkania i złożenie wniosku. Przy czym pozostałe dokumenty możesz dostarczyć przez pełnomocnika lub tradycyjną pocztą.
- Druga to skorzystanie z platformy usług elektronicznych PUE ZUS I wykonanie kolejnych kroków:
- Zaloguj się na swój profil.
- Wybierz w katalogu usług odpowiednią z nich: złóż dokument ZN-7 lub ZN-10 (jeśli nie posiadasz ubezpieczenia ZUS).
- Wypełnij wniosek i podpisz go podpisem kwalifikowanym lub profilem zaufanym wysyłając go drogą elektroniczną do ZUS-u.
Po złożeniu wniosku i wszystkich wymaganych dokumentów ZUS wyznaczy Ci termin komisji, na której lekarz orzecznik przeprowadzi wymagane badania i wyda swoją decyzję.
Załączniki do wniosku o zasiłek rehabilitacyjny
Do swojego wniosku o zasiłek rehabilitacyjny koniecznie musisz dołączyć wymagane dodatkowe dokumenty, które zobrazują Twoją sytuację zdrowotną. Przygotuj, więc zanim wyślesz wniosek:
- Formularz ZN-7, czyli inaczej wniosek o zasiłek rehabilitacyjny — wypełniony przez Twojego płatnika ZUS (najczęściej pracodawcę) i wnioskodawcę, czyli siebie.
- Zaświadczenie o Twoim stanie zdrowia na druku OL-9, wypełnione przez lekarza.
- Wywiad zawodowy z miejsca pracy na druku OL-10, wypełniony przez płatnika ZUS (jeżeli prowadzisz pozarolniczą działalność gospodarczą lub nie masz ubezpieczenia chorobowego, dokument ten nie jest wymagany).
- Oświadczenie o braku ubezpieczenia chorobowego na druku Z-10 (gdy wcześniej je złożyłeś i stary faktyczny nie zmienił się, nie musisz go składać ponownie).
W sytuacji, gdy pracujesz w firmie zatrudniającej poniżej 20 pracowników i to Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie wypłacał Ci zasiłek rehabilitacyjny, dodatkowo powinieneś złożyć zaświadczenie płatnika ZUS na druku:
- Z-3, jeśli jesteś pracownikiem,
- Z-3B, jeśli prowadzisz pozarolniczą działalność gospodarczą albo jesteś osobą duchowną,
- Z-3A, jeśli dotyczą Cię i inne okoliczności.
Powyższego zaświadczenia płatnika składek nie musisz składać jeżeli wcześniej to ZUS wypłacał Ci zasiłek chorobowy i nie zaszły zmiany u Twojego pracodawcy.
Do swojego wniosku możesz dołączyć także, o ile posiadasz, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Może ono mieć wpływ na decyzję o lekarza orzecznika w Twojej sprawie.
Wniosek o zasiłek rehabilitacyjny i wymagane terminy
Warto, abyś swój wniosek o zasiłek rehabilitacyjny złożył co najmniej 6 tygodni przed zakończeniem się okresu wypłaty zasiłku chorobowego. To pozwoli Ci na kontynuację świadczeń i zachowanie stabilności finansowej. Jednak, jeżeli z ważnego powodu nie będziesz mógł złożyć wniosku terminowo, złóż go w ciągu 6 miesięcy od czasu, gdy przyczyny uniemożliwiające Ci to przestały istnieć.
Ostatecznym terminem wnioskowania o zasiłek rehabilitacyjny jest upływ 18 miesięcy po ostatnim dniu pobierania przez Ciebie zasiłku chorobowego.
Poznaj swoje uprawnienia związane z posiadaniem ubezpieczenia chorobowego? Zapraszamy do lektury naszych artykułów, m.in.:
Poszukaj innych interesujących Cię treści w witrynie My Wspieramy. Odkrywaj nowe informacje, zyskuj wiedzę i inspiruj się!
Zasiłek rehabilitacyjny. Ile trwa okres pobierania świadczenia?
Maksymalny okres, w którym możesz pobierać zasiłek rehabilitacyjny to 12 miesięcy. Jednak czas pobierania przez Ciebie świadczenia będzie zgodny z tym, jak długo będzie trwał Twój powrót do zdrowia.
Przykład
Zasiłek rehabilitacyjny początkowo może być przyznany Ci na 3 miesiące. Jeżeli nadal nie będziesz mógł z przyczyn zdrowotnych powrócić do pracy, powinieneś złożyć kolejny wniosek o przedłużenie i jego wypłaty.
W przypadku ponownego ubiegania się o zasiłek rehabilitacyjny procedura nie ulega zmianom. Wniosek możesz składać wielokrotnie w trakcie rekonwalescencji związanej z tą samą chorobą lub wypadkiem. Ogranicza Cię tylko maksymalny okres 12 miesięcy.
Twoje złe samopoczucie i borykanie się z konsekwencjami choroby lub wypadku po upływie roku, w którym pobierałeś zasiłek rehabilitacyjny, uprawniają Cię do wnioskowania o przyznanie Ci renty chorobowej.
Kiedy zasiłek rehabilitacyjny płaci ZUS, a kiedy pracodawca?
Zasiłek rehabilitacyjny możesz otrzymywać z jednego z dwóch źródeł. Jeśli jesteś pracownikiem małej firmy, obowiązek wypłaty tego świadczenia weźmie na siebie organ rentowo-emerytalny, np. ZUS. Inaczej przedstawia się sytuacja, kiedy jesteś pracownikiem w firmie zatrudniającej powyżej 20 osób. W tym przypadku to pracodawca będzie zobowiązany do wypłacania Ci zasiłku rehabilitacyjnego.
Ile wynosi zasiłek rehabilitacyjny?
Wysokość zasiłku rehabilitacyjnego jest uzależniona od wysokości zasiłku chorobowego wcześniej określonego przez ZUS bądź Twojego pracodawcę. W zależności od sytuacji możesz otrzymać odpowiednio:
- jeżeli Twój stan wynika z wypadku przy pracy lub jesteś kobietą w ciąży, otrzymasz 100% podstawy zasiłku chorobowego,
- inaczej w ciągu pierwszych 3 miesięcy będziesz otrzymywał 90% podstawy zasiłku chorobowego,
- przez pozostały okres, czyli maksymalnie 9 miesięcy będziesz otrzymywał 75% podstawy zasiłku chorobowego.
Odrzucenie wniosku o zasiłek rehabilitacyjny i co dalej?
Zdarzają się sytuacje, że lekarz orzecznik odmawia Ci przyznania zasiłku rehabilitacyjnego i wydaje orzeczenie o Twojej zdolności do pracy. Jeżeli nie zgadzasz się z jego stanowiskiem, nie możesz się odwołać. Przysługuje Ci zaś prawo wniesienia sprzeciwu do orzeczenia lekarza orzecznika ZUS.
Sprzeciw ten powinieneś wnieść do jednostki organizacyjnej ZUS właściwej z uwagi na miejsce Twojego zamieszkania. Możesz go wnieść w dowolnej formie bądź na druku OL-4.
Podsumowanie
Zasiłek rehabilitacyjny jest nieocenionym wsparciem dla osób, które po chorobie lub wypadku nie są jeszcze gotowe wrócić do pracy. Przysługuje tym, którzy po zakończeniu pobierania zasiłku chorobowego nadal nie są w stanie wrócić do zawodowych obowiązków. Podstawowym kryterium jego przyznania jest stwierdzenie, że dalsza rehabilitacja może poprawić zdolność wnioskodawcy do pracy. Zasiłek rehabilitacyjny może być przyznany na okres do 12 miesięcy.
Pamiętaj
Celem zasiłku rehabilitacyjnego jest zapewnienie Ci dodatkowego czasu na rehabilitację i powrót do pełnego zdrowia, co umożliwi Ci wznowienie pracy.
Ile wynosi zasiłek rehabilitacyjny po wypadku w pracy?
Jeżeli uległeś wypadkowi w pracy i z tego tytułu przyznano Ci zasiłek rehabilitacyjny, będziesz go otrzymywał w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.
Ile wynosi zasiłek rehabilitacyjny z ZUS?
Zasiłek rehabilitacyjny z ZUS wynosi w pierwszych 3 miesiącach 90% wysokości zasiłku chorobowego w kolejnych 9 miesiącach 75% wysokości zasiłku chorobowego. Wyjątek dotyczy osób, które uległy wypadkowi przy pracy i kobiet w ciąży – wysokość ich zasiłku rehabilitacyjnego jest równa 100% wymiaru zasiłku chorobowego.
Co można robić na zasiłku rehabilitacyjnym?
Zasiłek rehabilitacyjny przeznaczony jest na leczenie i rehabilitację. W tym czasie nie wolno Ci podejmować pracy ani aktywności, która będzie szkodziła Twojemu zdrowiu. Możesz wychodzić na zewnątrz, wykonywać czynności usprawniające, wyjechać do sanatorium lub uzdrowiska.
Kto może ubiegać się o zasiłek rehabilitacyjny?
O zasiłek rehabilitacyjny mogą ubiegać się osoby, które podlegają ubezpieczeniu chorobowemu w instytucji ubezpieczenia społecznego.
Ile trzeba chorować, żeby dostać zasiłek rehabilitacyjny?
Zasiłek rehabilitacyjny możesz otrzymać po 182 dniach pobierania zasiłku chorobowego.
Komu przysługuje zasiłek rehabilitacyjny z ZUS?
Zasiłek rehabilitacyjny z ZUS przysługuje osobom, które są ubezpieczone i które dłużej nie mogą pobierać już zasiłku chorobowego. Osoby te jednocześnie nadal nie mogą podejmować pracy. Wskazaniem do zasiłku jest stan, który rokuje w toku dalszego leczenia lub rehabilitacji możliwość odzyskania zdolności do pracy.
Czy ZUS kontroluje osoby na zasiłku rehabilitacyjnym?
Tak, ZUS może skontrolować osoby przebywające na zasiłku rehabilitacyjnym. Stwierdzenie niewłaściwego wykorzystywania tego czasu np. na wykonywanie pracy zarobkowej lub niewłaściwe zachowanie z punktu widzenia zdrowia mogą skutkować cofnięciem prawa do tego świadczenia.