Składka na Fundusz Solidarnościowy w kosztach płacy PFRON

Śledzenie wszystkich zmieniających się przepisów i dostosowywanie się do nich, a oprócz tego wypełnianie licznych obowiązków związanych z prowadzeniem działalności to nie lada wyzwanie. Jednak warto poświęcić czas i robić to na bieżąco, by uniknąć ewentualnych błędów i późniejszych korekt.

Dla pracodawców ubiegających się o dofinansowanie wynagrodzeń PFRON zmieniała się definicja kosztów płacy PFRON. W styczniu 2019 roku zaczęła obowiązywać składka na nowopowstały Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych (SFWON), od 2020 roku przekształcony w Fundusz Solidarnościowy. Następnie weszła w życie kolejna ustawa zmieniająca zasady obliczania kosztów płacy. Jest to istotna kwestia z punktu widzenia pracodawców, którzy otrzymują comiesięczne wsparcie z PFRON.

Powstaje zatem pytanie: czy ostatecznie składkę na Fundusz Solidarnościowy należy wliczać do kosztów płacy?

Kto płaci składkę na Fundusz Solidarnościowy?

Krótko mówiąc: wszyscy płatnicy składek, którzy co miesiąc opłacają składkę na Fundusz Pracy dokonują wpłat także na Fundusz Solidarnościowy (wcześniej SFWON). W praktyce oznacza to, że każdy pracodawca opłacający składki za pracownika jest zobowiązany także do tej nowej składki. Wysokości stóp procentowych składek na Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Pracy zawarte są w ustawie budżetowej, która uchwalana jest co roku. Składki całkowicie finansuje płatnik składek. W 2019 r. składka na Fundusz Solidarnościowy wynosiła 0,15% podstawy jej wymiaru, a od 1stycznia 2020 r. wynosi 0,45% podstawy jej wymiaru.

Składka na Fundusz Solidarnościowy przeznaczana jest na wsparcie społeczne, zawodowe lub zdrowotne osób niepełnosprawnych.

Fundusz Solidarnościowy zasilają:

• składki od pracodawców wydzielone z Funduszu Pracy,
• danina solidarnościowa.

Obowiązek uiszczania daniny solidarnościowej mają jednak tylko i wyłącznie osoby fizyczne, których dochody w danym roku podatkowym będą powyżej 1 mln zł. Wysokość daniny solidarnościowej to 4% nadwyżki tej kwoty.

Ile wynosi składka na Fundusz Solidarnościowy?

Niewielu pracodawców było świadomych tego, że od stycznia 2019 roku opłacają składkę na nowopowstały Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Wydzielona została ona ze składki na Fundusz Pracy, którą pracodawcy stale opłacają co miesiąc od wynagrodzenia brutto pracownika. Wcześniej składka na Fundusz Pracy wynosiła 2,45% podstawy wymiaru, natomiast w 2019 roku już 2,30% podstawy. Składka na SFWON w wysokości 0,15% stanowiła jej uzupełnienie. W 2020 roku składka na Fundusz Pracy wynosi 2%, z kolei składka na Fundusz Solidarnościowy 0,45% podstawy wymiaru składek. Do 31. marca 2020r. składka na Fundusz Solidarnościowy nie należała do kosztów płacy pracownika, co było dość problematyczne dla pracodawców, w tym dla tych, którzy co miesiąc rozliczali się z PFRON.

Nieświadomość pracodawców z pojawienia się nowej składki mogła w dużej mierze wynikać z tego, że suma składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy (wcześniej SFWON) wynosi tyle samo, co do tej pory składka na Fundusz Pracy. Oba składniki są wykazywane w tym samym formularzu i trafiają na to samo konto ZUS. Składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy płatnik składek powinien obliczyć łącznie ze składkami na Fundusz Pracy w wysokości sumy stóp procentowych tych składek i wykazać w deklaracji rozliczeniowej w łącznej kwocie.

Łączną kwotę składek należy wykazać w deklaracji ZUS DRA w bloku VII – „Zestawienie należnych składek na FP i FGŚP”, w polu 01. Poboru składek na Fundusz Solidarnościowy dokonuje z otrzymanej kwoty już sam ZUS, płatnik składek nic nie musi robić. Technicznie więc nic się nie zmieniło dla płatnika: wciąż wpłaca tę samą kwotę, na tej samej deklaracji, na to samo konto ZUS. Obliczając jednak kwotę kosztów płacy w celu ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych należało podać 2,30% składki na Fundusz Pracy (w 2019 roku) lub 2% składki na Fundusz Pracy (do 28.02.2020r.) zamiast standardowo 2,45% podstawy wymiaru, jaka była do tej pory przeznaczana na Fundusz Pracy.

Zmiany składkowe Funduszu Pracy – co oznaczają dla pracodawcy?

Mimo niewielkich zmian procentowych niewłaściwie podane koszty płacy we wniosku o dofinansowanie z PFRON mogą odbić się bardzo dotkliwie. Szczególnie dotyczy to pracodawców zatrudniających pracowników niepełnosprawnych i pobierających z PFRON dofinansowanie do ich wynagrodzeń. Nie wiedząc o zmianach składkowych w celach rozliczeniowych z funduszem, nadal w kosztach płacy uwzględniali składkę na Fundusz Pracy w poprzedniej wysokości, czyli 2,45% podstawy wymiaru. Teraz są zobowiązani do tego, by sporządzić korektę formularza INF-D-P uwzględniając jej niższą wysokość i zwrócić nadwyżkę otrzymanego dofinansowania.

Pojawiły się problemy dla tych, którzy doliczali składkę FS (wcześniej SFWON) wypełniając pozycję 52 w formularzu INF-D-P, czyli miesięcznych informacji o wynagrodzeniach, zatrudnieniu, stopniach i rodzaju niepełnosprawności pracowników niepełnosprawnych, wliczając ją do kosztów płacy. W tej sytuacji otrzymali zawyżone dofinansowanie na wynagrodzenia pracowników z PFRON i w związku z tym powinni przede wszystkim skorygować informację INF-D-P, uwzględniając prawidłową wysokość kosztów płacy. Następnie będą zobowiązani do zwrotu zawyżonej kwoty dofinansowania.

Co wpłynęło na pojawienie się tych problemów?

Składka na Fundusz Pracy i składka na Fundusz Solidarnościowy (wcześniej SFWON) są liczone łącznie i wykazywane w deklaracjach DRA do ZUS w jednej rubryce, czyli w tej, która wciąż należy do Funduszu Pracy.

Składki na Fundusz Solidarnościowy oblicza się razem ze składkami na Fundusz Pracy w wysokości sumy stóp procentowych tych składek:

• 0,15% podstawy wymiaru – wysokość składki na Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych w 2019 roku
• 0,45% podstawy wymiaru – wysokość składki na Fundusz Solidarnościowy w 2020 roku

Jakie są różnice po wyłączeniu składki na Fundusz Solidarnościowy?

Jak już wiadomo, od marca 2020 roku składka na Fundusz Solidarnościowy może być zaliczana do kosztów płacy PFRON. Jakie były jednak różnice do tej pory w kwotach kosztów płacy?

Przykładowo, w 2019 roku pracownik z orzeczeniem o niepełnosprawności był zatrudniony w oparciu o umowę pracę i zarabiał minimalne wynagrodzenie, czyli 2250 zł brutto miesięcznie. Pracodawca co miesiąc składał do PFRON wniosek o dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika. We wniosku powinien uwzględniać następujące koszty płacy:

Łączne koszty płacy, które należało wykazać we wniosku o dofinansowanie to 2707,43 zł. Przypominamy, przy wynagrodzeniu brutto osoby niepełnosprawnej 2250 zł miesięcznie.

Gdyby Fundusz Pracy był doliczony w pełnej kwocie, czyli 2,45% podstawy wymiaru, to kwota kosztów płacy wyniosłaby 2710,81 zł. Różnica wynosiła więc tylko 3,38 zł. Ustawa o rehabilitacji jasno określa warunki ubiegania się o dofinansowanie, w tym składniki kosztów płacy, jakie należy uwzględnić ubiegając się o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Do tej pory Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych vel Fundusz Solidarnościowy nie był w niej wymieniony, więc nie można było wliczać tej niewielkiej składki do kosztów płacy. Obecnie ustawa o rehabilitacji w art. art. 2 pkt. 4a zawiera uzupełniony zapis o składnikach kosztów płacy z uwzględnieniem Funduszu Solidarnościowego.

„Art. 2 pkt. 4a) koszty płacy – oznacza to wynagrodzenie brutto oraz finansowane przez pracodawcę obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe naliczone od tego wynagrodzenia i obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Solidarnościowy;”

Koszty płacy PFRON a składka na SFWON – oficjalne stanowisko

Kwestia tego, czy wliczać składkę na SFWON do kosztów płacy nie była wyjaśniona w chwili utworzenia nowego funduszu i pojawieniem się obowiązku uiszczania powstałej składki. W związku z napływem wielu pytań ze strony pracodawców i wątpliwościami, które pojawiły się wraz z utworzeniem nowej składki SFWON i wydzieleniem jej ze składki na Fundusz Pracy, Ogólnopolska Baza Pracodawców Osób Niepełnosprawnych OBPON wystąpiła do resortu pracy i PFRON o zajęcie stanowiska w sprawie doliczania jej do kosztów płacy.

Składka na SFWON zaczęła obowiązywać od stycznia 2019 roku, jednak oficjalne stanowisko w sprawie zaliczania jej kosztów płacy pojawiło dopiero kilka miesięcy później. W odpowiedzi Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych z dnia 14.05.2019 (BON-I.52312.49.2019.AK) dowiadujemy się, że do kosztów płacy można było jedynie zaliczyć składkę na Fundusz Pracy w wysokości 2,30% podstawy wymiaru. Składka na Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób niepełnosprawnych nie stanowiła kosztów płacy.

Swój głos w tej sprawie zajęła wiceprezes Ogólnopolskiej Bazy Pracodawców Osób Niepełnosprawnych Edyta Sieradzka:

Ubolewam, że oficjalną odpowiedź BON w tej sprawie otrzymaliśmy dopiero w maju br. Jednoznacznie wynika z niej, że od stycznia 2019 r. pracodawcy nie mogli doliczyć składki na SFWON w wysokości 0,15 proc. do kosztów płacy wykazywanych na druku INF-D-P w poz. 52. Pocieszeniem jest to, iż ewentualna kwota po korekcie będzie wynosiła kilka złotych i to tylko w przypadku, gdy pracodawca uzyskuje 75 proc. kosztów płacy, a nie maksymalną kwotę dofinansowań. Mam również nadzieję, iż BON wraz z PFRON będą chcieli w tym zakresie przygotować jak najszybciej nowelizację ustawy o rehabilitacji, gdyż dla większości firm rozdzielenie składki na FP i składki na SFWON jest bardzo problematyczne, patrząc na wcześniej dostosowane dla nich programy kadrowo-księgowe.

Źródło: Rzeczpospolita

Do organizacji OBPON nadal były kierowane pytania ze strony różnych pracodawców, dotyczące konieczności korekty dokumentów w sytuacji, gdy nie uzyskano wyższego dofinansowania z PFRON w przypadku wynagrodzenia za grudzień wypłacanego w styczniu.

Jak wynikało z odpowiedzi BON z 05.07.2019 (BON-I.52312.123.2019.AK) w tej sytuacji również konieczna jest korekta informacji INF-D-P, natomiast korekta wniosków Wn-D, czyli wniosku o dofinansowanie wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych, jest zależna od tego, czy w wyniku korekty INF-D-P okaże się, że doszło do nadpłaty tego dofinansowania.

Składka na Fundusz Solidarnościowy – aktualne przepisy

W 2020 roku wynagrodzenie minimalne, również dla osób niepełnosprawnych pracujących 7 godzin dziennie, wynosi 2600 zł, a składka na Fundusz Pracy to 2% tej kwoty. Obliczając kwoty kosztów płacy za styczeń i luty 2020 należało więc wliczać do kosztów płacy tylko 2% podstawy wymiaru zamiast 2,45% w ramach Funduszu Pracy.

Ustawa z 31 marca 2020 o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, a także ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 zmieniły bezpośrednio i pośrednio zasady udzielania wsparcia w formie dofinansowań do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych oraz refundacji składek na ubezpieczenia społeczne dla pracodawców zatrudniających osoby z orzeczeniem. Zmiany weszły w życie z dniem uchwalenia ustaw. Od tego momentu istnieje możliwość doliczania składki na Fundusz Solidarnościowy do kosztów płacy. W praktyce oznacza to, że pracodawcy znowu mogą uwzględniać w kosztach płacy 2,45% podstawy wymiaru, tak jak to robią w deklaracji ZUS DRA wskazując składkę na Fundusz Pracy.

Jeśli zaś chodzi o poprzednie wnioski o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, to pracodawcy mogą złożyć korekty uwzględniające tym razem składki na SFWON lub na Fundusz Solidarnościowy. W przypadku, gdy w dotychczas złożonych wnioskach uwzględniali składki na FS vel SFWON, ale były one nieopłacone lub opłacone w niepełnej kwocie, to PFRON nie ma podstaw do żądania zwrotu udzielonego dofinansowania. Jeśli jednak pracodawcy uwzględniali we wnioskach składki na Fundusz Solidarnościowy (wcześniej SFWON) i je w pełni opłacili, to mimo wszystko powinni złożyć korekty do wniosków za okresy, w których dofinansowanie było pobrane w nienależnej kwocie. Wnioski i korekty o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych można składać w formie papierowej lub przez system SODiR.

Poradnik jak uzupełnić wniosek PFRON