Ile można dorobić do renty w roku 2024?

Renciści, a także emeryci, którzy otrzymują świadczenia z ZUS, KRUS i innych organów ubezpieczeniowych mogą dodatkowo pracować. Co, z tym się wiąże osiągać dochody z tytułu zatrudnienia. Muszą oni jednak pamiętać, że obowiązują ich limity, których przekroczenie powoduje ograniczenie lub zawieszenie renty.

Poniższy artykuł odpowiada na pytanie: ile można dorobić do renty lub emerytury bez ponoszenia z tego tytułu strat? Przedstawia warunki otrzymania renty, mówi o limitach oraz tzw. pułapce dochodowej. Wskazuje, o czym rencista powinien pamiętać, aby nie mieć problemów ze zwrotem renty.

Limity dorabiania do renty i emerytury 2024

Od 1 marca 2024 renciści i emeryci mogą dorobić do swoich świadczeń do 5278,30 zł bez ryzyka ich obniżenia. Zarobki rencistów i emerytów powyżej górnego progu 9802,50 zł brutto spowodują wstrzymanie wypłaty świadczenia.

Historyczne limity dorabiania do renty

Limity dorabiania do renty są corocznie aktualizowane w zależności od przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. Zmiany te mają dostosować wysokość progu dorabiania do wzrostu wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania.

Ile można dorobić do renty w roku 2023? Limity dorabiania do emerytury i renty 2023

Każdy dorabiający rencista i emeryt powinien na bieżąco śledzić wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia na dany kwartał i rok. Jest to ważne z uwagi na fakt, iż nie można ustalić z góry kwot poszczególnych progów dochodowych. Są one aktualizowane na podstawie kwartalnych danych dotyczących wynagrodzeń.

Do końca lutego 2023 roku ustalono, że bez żadnych konsekwencji można dorobić do renty 4536,50 zł brutto. Po przekroczeniu tej kwoty następowało zmniejszenie renty o kwotę przekroczenia.

Górny próg dochodowy ustalony był do 28 lutego 2023. Kwota dodatkowego dochodu rencisty na poziomie powyżej 8424,90 zł brutto, powodowała wstrzymanie wypłaty renty.

Od 1 marca 2023 renciści mogą dorobić do 4713,50 zł. Zarobki powyżej górnego progu 8753,60 zł brutto spowodują wstrzymanie wypłaty świadczenia.

Ile może dorobić rencista? Kwoty limitów progów dochodowych dla rencistów za rok 2022

Renciści składający do końca lutego 2023 roku oświadczenia o przychodach do ZUS-u powinni zwrócić uwagę, jakie były kwartalne kwoty, które mogły skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem renty. Przedstawiają je poniższe zestawienia.

Roczne graniczne progi dochodowe za rok 2022 kształtują się na poziomie:

• 51069, 00 zł brutto, tj. 70% przeciętnych wynagrodzeń miesięcznych za rok 2021,
• 94842,00 zł brutto, tj. 130% przeciętnych wynagrodzeń miesięcznych za rok 2021.

Jakie są ograniczenia dochodów rencisty?

Wysokość ograniczenia zarobków rencisty uzależniona jest od tzw. progu dochodowego. Próg dochodowy ściśle wiąże się z wysokością przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego na dany kwartał przez Prezesa GUS.

1. Dochody rencisty nieprzekraczające 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia nie mają wpływu na pobierane świadczenie.
2. Dochody rencisty mieszczące się w granicach 70% – 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia powodują zmniejszenie renty.
3. Dochody rencisty, które przekraczają 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, powodują zawieszenie renty.

Zasady obliczania dochodów dodatkowych i ich wpływ na wysokość renty

Obligatoryjnie ZUS ustala dodatkowy przychód emerytów i rencistów raz w roku. Wcześniej ustala roczne kwoty graniczne dla progów dochodowych.

W przypadku przekroczenia kwoty granicznej 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia renta może być zmniejszona o różnicę przychodu, nie więcej jednak niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia. Przekroczenie 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia renta będzie zawieszona.

Istnieje możliwość rozliczenia świadczeń na 2 sposoby: roczny i miesięczny. ZUS ustala, która opcja jest kwotowo korzystniejsza dla danego rencisty. Zanim organ rentowy dokona rozliczenia, musi ustalić:

• czy renciście opłaca się dokonać dobrowolnej wpłaty na FUS,
• jak wysokie świadczenie pobiera rencista,
• kiedy rencista osiągnie wiek emerytalny,
• czy rencista po przejściu na emeryturę kontynuuje pracę u dotychczasowego pracodawcy,
• jakie są kwoty graniczne w rozliczanym roku.

Komu ZUS nie zmniejszy ani nie zawiesi świadczenia?

Polskie prawo wyróżnia 2 grupy rencistów, którzy mogą dorabiać do renty bez ograniczeń. Pierwsza z nich to osoby, u których niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową. Druga grupa to renciści, którzy osiągnęli wiek emerytalny i uzyskali prawo do emerytury.

Jakie świadczenia może zmniejszyć lub zawiesić ZUS?

Świadczenia podlegające zmniejszeniu lub zawieszeniu to przede wszystkim:

• renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
• renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• renta z tytułu niezdolności do pracy związana z: wypadkiem w pracy lub w drodze do niej, lub z chorobą zawodową,
• renta dla inwalidów wojskowych, gdy nie jest związana ze służbą wojskową,
• renta rodzinna, także dla bliskich inwalidów wojennych, gdy śmierć ubezpieczonego nie miała związku ze służbą,
• renta socjalna.

Ponadto Zakład Ubezpieczeń Społecznych może zmniejszyć lub zawiesić przychody pracujących emerytów, w tym: nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, emeryturę i emeryturę pomostową.

Możliwości dodatkowego zarabiania a prawo do renty

Istnieją 3 podstawowe sposoby na dorobienie do renty:

• dodatkowa praca — praca stała, sezonowa, tymczasowa, na umowę zlecenie,
• działalność gospodarcza — w tym świadczenie usług freelencerskich, sprzedaż rękodzieła, umowy o dzieło,
• inwestowanie i oszczędzanie — w akcje, obligacje, wynajem mieszkań itp.

Jakie zarobki spowodują, że ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie?

Zmniejszenie świadczenia związane jest głównie z działalnością, z którą związane są obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne. Dotyczy to więc dochodów, m.in. z:

• pracy: na umowę, umowę zlecenie, umowę agencyjną, umowę o dzieło zawartą z pracodawcą, umowie o świadczeniu usług,
• pracy nakładczej, w służbach mundurowych,
• pozarolniczej działalności gospodarczej,
• pracy za granicą.

Ponadto ZUS zmniejszy lub zawiesi wypłatę świadczenia, gdy rencista przekroczy limit dochodu związany:

• ze stypendium sportowym,
• ze sprawowaniem mandatu posła lub senatora, członka rady nadzorczej,
• z zasiłkami: wyrównawczym, chorobowym, opiekuńczym i macierzyńskim,
• ze świadczeniami: rehabilitacyjnym i wyrównawczym.

Czym jest renta i jak ją uzyskać?

Renta chorobowa jest systemową formą wsparcia dla tych osób, które utraciły zdolność do pracy i nie są w stanie utrzymać się. Świadczenie jest wypłacane z budżetu państwa i ma na celu zapewnienie minimalnego poziomu życia osobie, którą dotknęła choroba lub niepełnosprawność.

Warunki otrzymania renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy lub całkowitej niezdolności do pracy

Aby otrzymać świadczenie rentowe, osoba ubezpieczona musi spełniać określone warunki:

• zostać uznaną za niezdolną do pracy,
• posiadać wymagany okres składkowy i nieskładkowy,
• niezdolność do pracy powinna powstać w okresie trwania ubezpieczenia lub najpóźniej do 18 miesięcy po jego ustaniu.

Dla osoby uznanej za całkowicie niezdolną do pracy, spełniającej wymóg posiadania okresów składkowych i nieskładkowych (20 lat dla kobiety, 25 dla mężczyzny) wymóg powstania niezdolności do pracy nie obowiązuje.

Informacja ZUS o przychodach rencisty

Rencista może poinformować organ rentowy o zamiarze podjęcia pracy już z chwilą składania wniosku o rentę. Może także zrobić to później, czyli z chwilą osiągania dochodów, np. przez formularz ZUS EROP.

Każdego roku zaś, do końca lutego, rencista musi dostarczyć do ZUS-u zaświadczenie o wysokości przychodu za rok miniony.

Podsumowanie

Praca na rencie jest powszechnym zjawiskiem. Osoby, które pracują i jednocześnie pobierają renty i nie osiągnęły powszechnego wieku emerytalnego, muszą pamiętać o tzw. pułapce rentowej. Wiąże się ona z przekroczeniem progów dochodowych skutkujących zmniejszeniem lub zawieszeniem pobieranego świadczenia. Progi dochodowe są stałe i wynoszą 70% i 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Kwoty dochodów, które wiążą się z tymi progami, są zmienne. Wzrastają lub zmniejszają się cyklicznie w zależności od przeciętnej pensji w danym miesiącu.

Ile zatem można dorobić do renty w 2023 roku? Do końca lutego rencista może uzyskać dochód dodatkowy do kwoty 4 536,50 zł brutto. Jeśli uzyska z dodatkowej pracy wynagrodzenie od 4 536,50 zł do 8 424,90 zł, jego renta zostanie proporcjonalnie zmniejszona. Po zarobieniu powyżej 8 424,90 zł brutto ZUS wstrzyma wypłatę świadczenia.