Poznaj nowe regulacje świadczeń dla wdów i wdowców i sprawdź, czy dla Ciebie jest renta wdowia
Wdowieństwo oznacza dla współmałżonka ogromne zmiany w codziennym funkcjonowaniu. Towarzyszące poczucie osamotnienia i trudności z adaptacją psychiczną do nowej sytuacji to wyzwanie, z którym mierzy się każdy wdowiec lub wdowa. Zmianom tym towarzyszą jednak ogromne problemy związane z codziennym utrzymaniem się. Rachunki i koszty utrzymania mieszkania lub domu pozostają na podobnym poziomie jak wcześniej. Do dyspozycji, osoba owdowiała, ma jednak zdecydowanie mniejsze środki finansowe. Planowana renta wdowia ma przeciwdziałać ubóstwu po utracie małżonka.
Nawet jeśli podobna sytuacja Ciebie nie dotyczy teraz, powinieneś poznać nowe regulacje dotyczące wsparcia finansowego dla wdów i wdowców. Sprawdź, kto może otrzymać rentę wdowią i czym będzie się ona różniła od aktualnej renty rodzinnej dla wdów.
Co to jest renta wdowia?
Renta wdowia to powiększone świadczenie rodzinne wypłacane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla wdów i wdowców.
Według założeń ustawodawców jest wsparciem finansowym w sytuacji śmierci współmałżonka. Tym samym ma przeciwdziałać ubóstwu, w związku z zachowaniem prawa do części świadczeń otrzymywanych wcześniej, zarówno przez męża, jak i żonę.
Jakie są zasady renty wdowiej?
O przyznanie dodatkowych środków finansowych w postaci renty wdowiej będziesz mógł wystąpić do odpowiedniego organu ubezpieczeń społecznych np.: ZUS, KRUS, lub MSWiA. Wg początkowych założeń miałeś wybierać między jedną z poniższych opcji:
- zachować 100% swojej emerytury lub renty i dodatkowo otrzymać 50% świadczenia, które pobierał zmarły małżonek.
- zachować 50% swojej emerytury lub renty i dodatkowo pobierać 100% świadczenia, które otrzymywał zmarły małżonek.
W toku prac nad ustawą nastąpiły jednak zmiany. Ustalono, kryteria, którym będziesz podlegał w latach 2025-2027. Założeniem ustawodawców jest kroczący charakter wdrażania zmian aż do osiągnięcia powyższych założeń.
Zasady renty wdowiej na lata 2025-2027
Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację uchwaloną przez Sejm i Senat Ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Nowelizacja dotyczy lat 2025-2027. Jeśli spełnisz kryteria do pobierania renty wdowiej, będziesz mógł pobierać ją w 2 wariantach. W zależności od tego, czy wybierzesz rentę własną, czy zmarłego małżonka pierwsze świadczenie otrzymasz w pełnej wysokości 100%. Tu zasady nie zmieniły się i wyglądają dokładnie tak, jak przy rencie rodzinnej. Natomiast:
- W okresie od 1 lipca 2025 roku do 31 grudnia 2026 roku drugie świadczenie — czyli renta wdowia — będzie wynosiło 15% renty Twojej lub Twojego zmarłego współmałżonka.
- Od 1 stycznia 2027 roku nastąpi wzrost kwoty renty wdowiej do 25% renty Twojej lub Twojego zmarłego współmałżonka.
Aby wiedzieć, którą opcję przy zbiegu świadczeń, wybrać jako podstawę najkorzystniejszego rozwiązania musisz obliczyć czy pobierać 100% własnego świadczenia, czy 100% renty zmarłego małżonka.
Dla kogo jest przewidziana renta wdowia 2024?
Abyś mógł otrzymać rentę wdowią, powinieneś spełnić określone warunki:
- osiągnąć wiek emerytalny zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS,
- pozostawać do śmierci małżonka we wspólności małżeńskiej,
- być uprawnionym do pobierania renty rodzinnej nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego,
- pobierać rentę,
(dotyczy świadczeń: renta z tytułu niezdolności do pracy, renta rolnicza, wojskowa renta inwalidzka lub policyjna renta inwalidzka), - lub pobierać emeryturę,
(dotyczy świadczeń: emerytura pracownicza, emerytura rolnicza, emerytura wojskowa lub emerytura policyjna, świadczenie przedemerytalne, świadczenie kompensacyjne dla nauczycieli).
Pamiętaj
- Nie ma znaczenia, czy dopiero teraz straciłeś współmałżonka, czy pozostajesz wdowcem lub wdową od wielu lat.
- Stracisz prawo do renty wdowiej w dniu poprzedzającym dzień zawarcia kolejnego związku małżeńskiego.
Jaka będzie wysokość renty wdowiej?
Faktyczna wysokość renty wdowiej jest uzależniona od wysokości Twojego świadczenia rentowego lub emerytalnego i wysokości świadczenia zmarłego współmałżonka. Nie będziesz mógł jednak otrzymać łącznie wyższej kwoty niż trzykrotność minimalnej emerytury wypłacanej przez ZUS z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Limit wysokości dochodów, które otrzymujesz, dotyczy także świadczeń wypłacanych przez zagraniczne instytucje oraz wszelkich dodatków o charakterze innym niż jednorazowe.
Na rok 2024 trzykrotność minimalnej emerytury, to kwota ponad 5342,88 zł brutto. To jest aktualny górny limit przewidziany przy zbiegu świadczeń. Jednak w związku z waloryzacją rent i emerytur w roku 2025 najprawdopodobniej podstawą obliczenia limitu będzie kwota około 1901,71 zł brutto. Rząd postanowił bowiem ustalić wskaźnik waloryzacji i zwiększyć go, o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w roku 2024. Tak więc trzykrotność najniższej emerytury na lipiec 2025 r., gdy otrzymasz pierwszą rentę wdowią, najprawdopodobniej wyniesie 5705,13 zł.
Przykład:
Otrzymujesz 2300 zł renty. Twój zmarły współmałżonek pobierał emeryturę w kwocie 3000 zł. Otrzymasz więc od 1.07.2025 r., zależnie od Twojego wyboru kwotę: 2750 zł lub 3345 zł.
1) 100% x 2300 zł + 15% x 3000 zł = 2750 zł
2) 15% x 2300 zł + 100% x 3000 zł = 3345 zł
Kiedy renta wdowia wejdzie w życie?
Według nowelizacji opublikowanej w Dzienniku Ustaw, wejdzie ona w życie 1 stycznia 2025 roku. Jednak na wypłatę świadczenia poczekasz co najmniej do 1 lipca 2025 roku.
Jak dostać rentę wdowią?
Rentę wdowią, czyli dodatkowe świadczenie dla osób owdowiałych, otrzymasz tylko i wyłącznie na wniosek. Po ustaleniu przez odpowiedzialną jednostkę ubezpieczeniową czy masz prawo do zbiegu świadczeń, wypłatę otrzymasz wraz ze swoim dotychczasowym świadczeniem.
Jak złożyć wniosek o rentę wdowią?
Wniosek o rentę wdowią możesz złożyć już 1 stycznia 2025 roku. Wykorzystaj do tego wzór wniosku, który zostanie opublikowany przez ZUS na jego stronie internetowej. Po uzupełnieniu formularza i wskazaniu, które ze świadczeń ma być wypłacane w całości, a które ma być dodatkowym, przekaż go do ubezpieczyciela. Możesz to zrobić:
- osobiście,
- drogą pocztową,
- w postaci elektronicznej.
Polecamy nasze wpisy blogowe nie tylko dla niepełnosprawnych. Zaglądaj do naszej biblioteki. Przeczytaj, m.in.:
Na blogu My Wspieramy jest wiele przydatnych informacji. Nie pomiń żadnego artykułu!
Czy renta wdowia zastąpi rentę rodzinną?
Rentę wdowią możesz traktować podobnie jak rentę rodzinną dlatego, że dotyczy ona zbiegu świadczeń. Dodatek będzie wypłacany w zwiększonym wymiarze i tylko dla wdów lub wdowców, jako uzupełnione świadczenie rodzinny po zmarłym współmałżonku. O rentę wdowią możesz wystąpić w sytuacjach w części analogicznych, jak przy ubieganiu się o rentę rodzinną.
Abyś mógł, jako osoba owdowiała, otrzymać rodzinną musisz spełnić chociaż jeden z następujących warunków:
- przekroczyć 50 rok życia,
- mieć w chwili śmierci albo uzyskać status osoby niezdolnej do pracy w okresie 5 lat od zgonu swojego małżonka,
- wychowywać dziecko, które uprawnione jest do pobierania renty rodzinnej,
- opiekować się dzieckiem z niepełnosprawnością, które jest niezdolne do samodzielnej egzystencji.
W aktualnym stanie prawnym w ramach renty rodzinnej, jako wdowiec lub wdowa, możesz pobierać do 85% świadczenia po zmarłym małżonku (gdy do świadczenia uprawniona jest tylko jedna osoba). Ogranicza Cię to, że musisz zrezygnować z własnych świadczeń: renty lub emerytury na rzecz renty rodzinnej. Nowelizacja ustawy sprawia, że w zależności od wariantu, który wybierzesz, Twój budżet będzie wyższy o 15 procent w roku 2025 i 25 procent w roku 2026.
Renta rodzinna dla wdowy zmiany w roku 2024
W roku 2024 i do połowy 2025 roku w przypadku pobierania rodzinnych oraz własnych utrzymane będą dotychczasowe zasady. Podstawowa zmiana dotycząca rent rodzinnych dla wdów i wdowców na rok 2025 oznacza, że nie będziesz musiał rezygnować z całości własnej emerytury lub renty, by móc pobierać w całości lub w części świadczenie po zmarłym mężu, lub żonie.
Niestety budżet państwa nie ma jednak odpowiednich środków, które wystarczyłyby na pokrycie zwiększonych kosztów związanych z wypłacaniem rent i emerytur w pierwotnej wersji. Pierwsze wypłaty renty wdowiej będą odbywały się w modelu kroczącym. Początkowo zamiast 50% któregoś ze świadczeń otrzymasz 15%. Stopniowo nastąpi wzrost do 25%, a w ciągu kolejnych lat ustawodawcy będą dążyć do osiągnięcia zakładanego pułapu.
Renta wdowia 2024 i nowe regulacje świadczeń dla wdów i wdowców
Jeżeli jesteś uprawniony, za niedługi czas, bo już 1 stycznia 2025 roku będziesz mógł ubiegać się o wypłatę świadczenia w postaci renty wdowiej. To rozwiązanie trochę ułatwi Ci gospodarowanie budżetem domowym i opłacenie wszystkich rachunków oraz zaspokojenie codziennych potrzeb. Z zapowiedzi wynika, że pierwsze wnioski o rentę wdowią będą przyjmowane osobiście, drogą pocztową lub elektroniczną przez odpowiednie organy ubezpieczeń społecznych: ZUS, KRUS, czy MSWiA.
W ramach renty wdowiej będziesz mógł otrzymać łączne świadczenie zwiększone o 15% od lipca 2025 r. Będzie to 100% Twojej emerytury lub renty oraz 15% świadczenia, które pobierał Twój zmarły małżonek. Lub odwrotnie, dostaniesz 15% własnej emerytury lub renty i 100% świadczenia pobieranego przez Twojego zmarłego małżonka. Do Ciebie będzie należał wybór korzystniejszej opcji. Jeśli sam go nie dokonasz, ubezpieczyciel wypłaci Ci w 100% świadczenie, które jest wyższe i 15% niższego świadczenia.
W chwili składania wniosku swoją decyzję wyboru wariantu renty wdowiej uzależnij od tego, który wariant jest dla Ciebie najkorzystniejszy.
Czy będzie renta wdowia w 2024 roku?
Ustawodawca zapowiedział, że pierwsze wypłaty renty wdowiej będą realizowane w roku 2025 od 1 lipca.
Czy wdowy dostaną dwie emerytury?
Nie, owdowiali w 2025 r. będą mogły otrzymać łącznie 115% świadczeń dotychczas pobieranych przez żyjących współmałżonków. Istnieje 2 opcje do wyboru. Wdowa będzie mogła pobierać:
– 100% swojej emerytury lub renty oraz 15% świadczenia zmarłego męża,
– 15% swojej emerytury lub renty oraz 100% świadczenia zmarłego męża.
Od kiedy renta wdowia?
Z zapowiedzi wynika, że przepisy dotyczące renty wdowiej wejdą w życie w 2025 roku. Zakłada się, że świadczenie będzie wypłacane od drugiej połowy 2025 roku.
Czy będzie wdowia emerytura?
Pojęcie renta wdowia nawiązuje do pojęcia renty rodzinnej. Jednak dotyczy rencistów i emerytów. Jeżeli pobierasz świadczenie z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, niezależnie czy to jest emerytura, czy renta i twój zmarły współmałżonek miał prawo do własnej emerytury lub renty, będziesz miał prawo do ubiegania się o zwiększenie swojego świadczenia w postaci renty wdowiej. Powiększone świadczenie możesz nazwać potocznie emeryturą wdowią.
Ile wynosi renta rodzinna dla wdowy?
Renta rodzinna dla wdowy aktualnie w 2024 r. wynosi maksymalnie do 85% wysokości świadczenia pobieranego przez zmarłego współmałżonka