Tłumaczymy, co daje orzeczenie o niepełnosprawności, abyś skorzystał z należnych świadczeń i przywilejów

Niepełnosprawni to szczególna grupa społeczna, która z powodu swojego stanu zdrowia i problemów w codziennym funkcjonowaniu może ubiegać się o prawne potwierdzenie swojego statusu, jako osoby niepełnosprawnej. Orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności to dokument, który odgrywa istotną rolę, gdy chcesz skorzystać ze swoich uprawnień. Na jego podstawie zyskujesz dostęp do wszelkich form pomocy związanej z szeroko rozumianym obszarem rehabilitacji zawodowej i społecznej.

Zatem, co daje orzeczenie o niepełnosprawności? W jakich sferach oficjalny dokument nabiera znaczenia? Kiedy możesz wykorzystać nadany Ci status? Co Ci się należy w przypadku, gdy orzeczono wobec Ciebie — znaczny, umiarkowany lub lekki stopień niepełnosprawności?

O tym wszystkim będziemy pisać poniżej, wykorzystując naszą wiedzę i doświadczenie.

Co daje osobie niepełnosprawnej orzeczenie w codziennym życiu?

Powyższe pytanie zadajesz sobie zazwyczaj w chwili, gdy posiadasz już oficjalny dokument, czyli orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie stopniu niepełnosprawności. Stanowi ono potwierdzenie tego, że posiadasz utrudnienia w codziennym funkcjonowaniu, a przyczyną tego jest zazwyczaj Twoja choroba, uraz lub wada. To z powodu Twoich trudności, mając nadany status osoby niepełnosprawnej, zyskujesz dostęp do różnego rodzaju form pomocy przewidzianej w prawie polskim.

Powinieneś zwrócić uwagę, że w przypadku, gdy jesteś osobą dorosłą, pomoc państwa jest uzależniona w dużej mierze od przyznanego Ci stopnia niepełnosprawności. Ze stopniem niepełnosprawności łączy się zarówno poziom, jak i wysokość danego wsparcia. Jak wygląda to w praktyce, wytłumaczymy Ci poniżej.

Jakie są ulgi dla osób dorosłych, które posiadają orzeczenie o stopniu niepełnosprawności?

We wskazaniach do ulg i uprawnień dla ogółu osób niepełnosprawnych możesz odnaleźć następujące formy pomocy:

• prawo do darmowych lub tańszych przejazdów komunikacją miejską, lub biletów ze zniżką na podróż pociągiem oraz autobusem,
• możliwość uzyskania zniżkowych wejściówek do instytucji kultury, sportu i rekreacji,
• zwolnienie z opłaty abonamentu radiowo telewizyjnego,
• 50% zniżkę w opłatach paszportowych,
• możliwość korzystania z usług asystenckich w miejscu zamieszkania,
• prawo do asystenta w czasie podróży samolotem,
• ułatwiony dostęp do opieki medycznej,
• ulgi rehabilitacyjnej oraz ulgi na leki w rozliczeniach podatku PIT,
• karta parkingowa (dla osób o znacznym i umiarkowanym stopniu ze wskazaniem w orzeczeniu),
• prawo do posiadania legitymacji osoby niepełnosprawnej*.

*Pamiętaj
Z chwilą odbierania orzeczenia o niepełnosprawności z Powiatowego lub Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania warto, abyś złożył wniosek o wydanie Ci legitymacji osoby niepełnosprawnej. Legitymacja ta usprawni proces korzystania przez Ciebie z określonych pomocy w instytucjach i komunikacji.

Jakie przywileje mają dzieci posiadające orzeczenie?

Z chwilą, gdy zauważysz problemy z rozwojem swojego dziecka lub ono zachoruje, czy dozna urazu skutkującego niepełnosprawnością, postaraj się o orzeczenie o niepełnosprawności dla niego. Podobnie, jak w przypadku osób dorosłych będzie ono Ci wydane przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania. Twoje dziecko posiadając status niepełnosprawności, będzie mogło skorzystać z należnych mu przywilejów. To pomoże mu w rehabilitacji, tak by mogło osiągnąć maksymalny stopień rozwoju i samodzielności.

Z czego więc będzie mogło skorzystać?

• Niezależnie od stopnia naruszenia sprawności organizmu Twojego dziecka, posiada ono pierwszeństwo w dostępie do przedszkoli publicznych i konkretnych szkół publicznych.
• Twoje dziecko z niepełnosprawnością ma także prawo do zasiłku pielęgnacyjnego.
• Może ponadto otrzymać dofinansowanie ze środków PFRON na sprzęt rehabilitacyjny i ortopedyczny oraz do likwidacji barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się.
• Dostanie dodatkowe środki na wyjazd na turnus rehabilitacyjny dla siebie i swojego opiekuna.

Co się należy opiekunom dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności?

Jako opiekun faktyczny lub rodzic dziecka, które uzyskało orzeczenie o niepełnosprawności do 16 roku życia, jesteś uprawniony przede wszystkim do ubiegania się o świadczenie pielęgnacyjne.

Zwróć uwagę, że zgodnie z Ustawą o świadczeniach rodzinnych art. 17 oraz Ustawą o świadczeniu wspierającym prawo do wsparcia finansowego za opiekę nad dzieckiem do roku 2023 mieli rodzice, którzy całkowicie rezygnowali z pracy z tego powodu. Od roku 2024 opiekunowie pobierający świadczenie pielęgnacyjne mogą równolegle do świadczenia pracować lub dorabiać. Zatem, jeżeli przejdziesz na nowe zasady świadczenia pielęgnacyjnego, będziesz mógł podejmować pracę zarobkową. Bardzo istotną zmianą jest też to, że świadczenie pielęgnacyjne otrzymasz teraz na każde dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności poniżej 16 roku życia, które wychowujesz.

Co daje seniorom posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności?

Będąc seniorem warto, abyś postarał się to orzeczenie o niepełnosprawności. Szczególnie jeśli Twoje choroby utrudniają Ci funkcjonowanie. Posiadając ten dokument, możesz ubiegać się o wszystkie formy wsparcia i dofinansowania, zarówno ze środków PFRON, jak i opieki społecznej. Otrzymasz pomoc zgodnie z orzeczonym stopniem niepełnosprawności.

Ustawodawcy przewidzieli jeden wyjątek. Jeśli ukończyłeś 75 lat, otrzymasz dodatek pielęgnacyjny do swojej emerytury lub renty bez konieczności wnioskowania o tę pomoc.

Jakie korzyści finansowe mają osoby z różnymi stopniami niepełnosprawności?

Dysponując orzeczonym stopniem niepełnosprawności, możesz ubiegać się o różnorodne świadczenia i dofinansowania z pomocy społecznej, Centrum Pomocy Rodzinie, czy PFRON. Niezależnie od stopnia niepełnosprawności masz możliwość ubiegania się o dofinansowania do:

• likwidacji barier architektonicznych,
• pokonywania barier komunikacyjnych i technicznych,
• zakupu sprzętu rehabilitacyjnego i ortopedycznego,
• turnusu rehabilitacyjnego,
• nauki.

Istnieją jednak formy pomocy finansowej ściśle powiązane ze stopniem niepełnosprawności. Sprawdziliśmy jakie świadczenia, zasiłki czy renty otrzymasz w zależności od swojego statusu.

Co daje orzeczenie o niepełnosprawności? Poczytaj o korzyściach, jakie daje orzeczenie i jak sobie radzić, gdy jest się niepełnosprawnym:

Orzeczenie o niepełnosprawności bez tajemnic

Uprawnienia pracownika z orzeczeniem o niepełnosprawności. Postępuj zgodnie z Prawem Pracy

Zasiłki w Polsce. Kompleksowy informator o zasiłkach, z jakich możesz skorzystać

W witrynie My Wspieramy odkryjesz mnóstwo informacji i porad, które dadzą Ci cenną wiedzę. Zapraszamy!

Świadczenia dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności

Znaczny stopień niepełnosprawności daje Ci możliwość ubiegania się o zasiłek pielęgnacyjny z pomocy społecznej lub dodatek pielęgnacyjny z ZUS.

Jeżeli Twoja niepełnosprawność powstała przed 16 rokiem życia lub gdy uczysz się i nie masz jeszcze 25 lat, znaczny stopień umożliwia Ci ubieganie się o rentę socjalną. Te same warunki uprawniają Cię do ubiegania się o rentę rodzinną, gdy jeden z Twoich rodziców umrze. W przypadku zgonu obydwojga rodziców możesz złożyć do ZUS wniosek o dodatek dla sieroty zupełnej.

Pamiętaj
Orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności nie przekłada się wprost na Twoje prawo do renty socjalnej. Aby ją otrzymać, złóż wniosek o wydanie orzeczenia o niezdolności do pracy do ZUS. Masz duże szanse, gdyż osoby niepełnosprawne od dzieciństwa zazwyczaj otrzymują rentę socjalną.

Jakie są świadczenia dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Gdy posiadasz orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i jednocześnie Twoja niepełnosprawność powstała przed 21 rokiem życia, możesz ubiegać się o stałe świadczenie z opieki społecznej — zasiłek pielęgnacyjny.

Niektóre osoby z umiarkowaną niepełnosprawnością pobierają rentę socjalną. Przemyśl czy przypadkiem nie masz podstaw do ubiegania się o nią. Jeśli chorujesz od dzieciństwa, doznałeś urazu lub twoja dysfunkcja pojawiła się, zanim skończyłeś 16 lat, zawnioskuj do ZUS-u. Orzecznicy ocenią Twój stan i jeżeli masz poważne trudności funkcjonowaniu, być może orzekną wobec Ciebie całkowitą niezdolność do pracy. To zaś uprawni Cię do renty socjalnej.

Czy pomoc finansowa należy się osobie z lekkim stopniem niepełnosprawności?

Orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności ogranicza Twoje prawo do ubiegania się o stałą pomoc finansową. Jeżeli jednak nie pobierasz renty i masz ograniczone możliwości zarobkowania możesz ubiegać się o zasiłek stały z MOPS lub GOPS oraz wszelkie zasiłki celowe, np. na leczenie, dodatek mieszkaniowy, na opał itd.

Pamiętaj
Istotne w tym przypadku są Twoje orzeczenie o niepełnosprawności oraz kryterium dochodowe.

Co się należy osobie z orzeczeniem w pracy?

Dzięki posiadaniu statusu osoby niepełnosprawnej możesz być zatrudniony na preferencyjnych warunkach. Sprawę tę reguluje Ustawa o Rehabilitacji Zawodowej i Społecznej oraz Zatrudnianiu Osób Niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 roku z późniejszymi zmianami. W myśl ustawy obok Twojego stopnia niepełnosprawności istotnym czynnikiem decydującym o poziomie wsparcia pracownika z dysfunkcją i pracodawcy jest symbol przyczyny Twojej niepełnosprawności oraz określenie zdolności do pracy.

Niezależnie jednak od stopnia widniejącego na orzeczeniu o niepełnosprawności dotyczą Cię poniższe przywileje:

• pracodawca musi dokonać adaptacji i przystosowania Twojego stanowiska oraz miejsca pracy,
• dotyczy Cię ograniczenie czasu pracy oraz zatrudnienia w porze nocnej i godzinach nadliczbowych*,
• masz prawo do skorzystania z dodatkowej 15-minutowej przerwy,
• możesz być zatrudniony w warunkach pracy chronionej w ZPCH lub ZAZ,
• na Twoje wynagrodzenie pracodawca może pozyskać odpowiednie dofinansowanie z PFRON.

* Ograniczenie może być zniesione, jeśli lekarz medycyny pracy wyrazi na to zgodę na Twój wniosek.

Co daje znaczny stopień niepełnosprawności w pracy?

Dodatkowo znaczny stopień niepełnosprawności, gdy pracujesz, uprawia się do:

• zatrudnienia w warunkach pracy chronionej,
• zatrudnienia na otwartym rynku pracy pod warunkiem adaptacji stanowiska i miejsca realizacji twoich obowiązków zawodowych,
• 10 dni dodatkowego urlopu lub 21 dni urlopu na turnus rehabilitacyjny,
• skróconego czasu pracy do 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo,
• zwolnienia ze świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu odbycia wizyty lekarskiej u specjalisty, badań, rehabilitacji, dla bycia sprzed ortopedycznego i jego naprawy,
• pracy zdalnej na Twój wniosek z elastycznymi godzinami pod warunkiem istnienie takiej możliwości w firmie i zgody pracodawcy.

Jakie korzyści ma pracownik z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Obok wyżej wymienionych korzyści dla wszystkich pracowników z niepełnosprawnością, w przypadku gdy posiadasz umiarkowany stopień niepełnosprawności, masz prawo:

• do dodatkowego urlopu wymiarze 10 dni lub urlopu na udział w turnusie rehabilitacyjnym do 21 dni.
• odbyć wizytę lekarską u specjalisty, zrobić badania oraz wyjść na rehabilitację lub w celu nabycia sprzętu ortopedycznego i jego naprawy w czasie godzin pracy.
• objęcia skróconym czasem pracy do 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo.
• podjęcia zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej lub na otwartym rynku pracy, gdy pracodawca przystosuje Twoje miejsce i stanowisko pracy.

Co daje pracownikowi lekki stopień niepełnosprawności?

Pracownika z lekkim stopniem niepełnosprawności nie dotyczy większość przywilejów pracy. Jednak dotyczy Cię ograniczenie czasu pracy. Nie możesz pozostawać w zatrudnieniu dłużej niż 8 godzin dziennie oraz 40 godzin tygodniowo.

Czy już wiesz, co daje orzeczenie o niepełnosprawności i z czego skorzystasz?

Przedstawiliśmy Ci kompleksową wiedzę na temat uprawnień poszczególnych grup osób niepełnosprawnych posiadających różnego typu orzeczenia o niepełnosprawności. Skorzystaj z nich, niezależnie w jakim wieku jesteś oraz w jakiej sytuacji się znajdujesz. Z naszymi wskazówkami powinieneś łatwo odkryć, jakie uprawnienia dotyczą właśnie Ciebie, zarówno jeśli chodzi o wszelkie dofinansowania, przywileje czy ulgi. Jak mogły się przekonać, orzeczenie o niepełnosprawności daje Ci dostęp dosyć szerokiego wachlarza wsparcia finansowego oraz pomocy w dostępie do usług i rehabilitacji.

Oczywiście wiele z tych form wsparcia związanych jest z tym, jaki stopień niepełnosprawności posiadasz. Jednak wiele nie ma związku z tym kryterium. Pomoc państwa realizowana jest na różnych poziomach. Możesz jej doświadczać w obszarze zawodowym, obszarze życia społecznego, obszarze medycznym i rehabilitacji, obszarze opieki i asystencji oraz w obszarze edukacyjnym.

Wykorzystaj teraz swoje uprawnienia, wpływając na poprawę jakości swojego życia i wyrównanie szans!

Bibliografia:

• https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19971230776
• https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/swiadczenia-rodzinne-17066846/art-17
• https://orka.sejm.gov.pl/proc9.nsf/ustawy/3130_u.htm