Jak otrzymać świadczenie wspierające? Poradnik krok po kroku

Z chwilą wejścia w życie ustawy o świadczeniu wspierającym osoby niepełnosprawne zaczęły masowo składać wnioski do ZUS-u o wypłatę im nowej pomocy. Ten tryb postępowania skazuje jednak wnioskodawców na porażkę. Bez wcześniejszego przejścia całej procedury, pomoc finansowa nie zostanie im przyznana, a ich wniosek będzie odrzucony lub nie będzie rozpatrywany z powodu braków formalnych.

Zatem, jak otrzymać świadczenie wspierające zgodnie z procedurą?

Poniższy poradnik krok po kroku przeprowadzi Cię przez właściwą ścieżkę postępowania zgodnie z wymogami zawartymi w ustawie. Dzięki temu skutecznie będziesz mógł ubiegać się o świadczenie wspierające dla siebie lub swojego podopiecznego.

Etap I. Procedura ustalenia i wydania orzeczenia o poziomie potrzeby wsparcia

Rozpoczynając starania o przyznanie świadczenia wspierającego, powinieneś ustalić, w jakim zakresie potrzebujesz pomocy innych osób, aby móc funkcjonować w codzienności. Od tego zależy czy otrzymasz pomoc finansową związaną z koniecznością zapewnienia sobie opiekuna. Ubiegając się o przyznanie świadczenia wspierającego, musisz spełnić wiele warunków oraz przejść całą ścieżkę orzeczniczą i decyzyjną.

Wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia możesz złożyć, jeżeli jesteś:

• pełnoletnią osobą niepełnosprawną,
• osobą upoważnioną do reprezentowania osoby z niepełnosprawnością,
• opiekunem prawnym osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej.

Swój wniosek wysyłasz do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania właściwego względem miejsca twojego zamieszkania. Od oceny komisji będzie zależeć, wydanie Ci orzeczenia w zakresie jednego z 6 poziomów potrzeby wsparcia.

Krok 1. Pobranie druków wniosku o orzeczenie poziomu wsparcia i kwestionariusza samooceny

Pierwszym krokiem, który musisz wykonać, jest pozyskanie druków zamieszczonych na stronach internetowych Wojewódzkich Zespołów do spraw Orzekania o Niepełnosprawności (WZON):

1. wniosku o orzeczenie poziomu potrzeby wsparcia
2. oraz kwestionariusza osobowego samooceny trudności w zakresie wykonywania czynności,

Niektóre Powiatowe Zespoły także mają na swoich stronach odpowiednie pliki. Ściągnij odpowiednie formularze i wydrukuj je.

Krok 2. Uzupełnienie wniosku oraz dokonanie samooceny w zakresie potrzeby wsparcia

Wypełnij samodzielnie lub z pomocą swojego opiekuna kolejne rubryki wniosku o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia. Jeżeli samodzielnie nie możesz reprezentować siebie w procedurze pozyskiwania świadczenia wspierającego, napisz oświadczenie o udzieleniu pełnomocnictwa wybranej przez siebie osobie. Rodzicowi lub opiekunowi, który zna twoje potrzeby i może ci pomóc.

Teraz też wyraź zgodę na przeprowadzenie badania w twoim domu lub podejmij decyzję, czy na komisję stawisz się w wyznaczonym miejscu.

Następnie wypełnij druki kwestionariusza samooceny trudności w zakresie wykonywania czynności związanych z funkcjonowaniem. W tym także może pomóc ci twój opiekun. Prześledź kolejne pytania i po zastanowieniu odpowiedz, w jakich czynnościach jesteś samodzielny a w jakich wymagasz całkowitej lub częściowej pomocy opiekuna.

W kwestionariuszu osobowym znajdują się pytania dotyczące twoich codziennych ograniczeń lub utraty autonomii fizycznej, psychicznej, intelektualnej lub sensorycznej. Jest to bardzo ważne, byś odpowiadał zgodnie z prawdą. Gdy masz wątpliwości, jaką odpowiedź wybrać, wybierz najbardziej zbliżoną do stanu faktycznego i dopisz poniżej, dlaczego tak zaznaczyłeś.

Krok 3. Skompletowanie wymaganych dokumentów

Skompletuj kolejne dokumenty:

1. Wypełniony wniosek o orzeczenie poziomu potrzeby wsparcia.
2. Wypełniony kwestionariusz samooceny.
3. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności lub inne pokrewne (orzeczenie o niezdolności do pracy, orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, decyzję o przyznaniu grupy inwalidzkiej).
4. Alternatywnie, zgodnie z potrzebami pełnomocnictwo dla opiekuna.

Dowiedz się wszystkiego o świadczeniu wspierającym dla niepełnosprawnych. Przeczytaj serię publikacji:

🔸 Świadczenie wspierające dla osób niepełnosprawnych od a do z
🔸 Nowe świadczenie dla niepełnosprawnych, jakie?
🔸 Problemy ze świadczeniem wspierającym
🔸 Asystent osób niepełnosprawnych

Na blogu agencji odkrywaj inne wartościowe treści. Publikujemy na bieżąco nowe artykuły. Zapraszamy, abyś odwiedzał nas często!

Krok 4. Wysyłanie wniosku o orzeczenie potrzeby wsparcia

Gdzie wysłać wniosek?

Zaadresuj korespondencję na adres Wojewódzkiego Zespołu do spraw Orzekania o Niepełnosprawności odpowiedniego względem twojego miejsca zamieszkania.

Jak wysłać wniosek do Wojewódzkiego Zespołu do spraw Orzekania o Niepełnosprawności?

Przygotowany wcześniej komplet dokumentów w wersji papierowej, wyślij pocztą tradycyjną na adres WZON.

Jeśli zechcesz, skompletowane dokumenty możesz wysłać pocztą elektroniczną za pomocą systemu teleinformatyki lub też przekazać je do WZON za pośrednictwem Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności.

W tej ostatniej instytucji możesz także uzyskać pomoc w wypełnieniu wniosku i kwestionariusza oraz uzyskać porady w przypadku, gdy masz wątpliwości dotyczące samooceny.

Krok 5. Komisja ustalająca poziom potrzeby wsparcia

Oczekuj na wezwanie na komisję lub informację, kiedy badanie będzie miało miejsce w twoim domu.

Zespół orzeczniczy oceni poziom potrzeby wsparcia ci koniecznej na podstawie obserwacji wywiadu bezpośredniego oraz oceny funkcjonowania. Informacje zawarte w kwestionariuszu samooceny także oceniający wezmą pod uwagę.

Pamiętaj
Komisja w ramach orzeczenia przyzna ci od 0 do 100 punktów.

Aby otrzymywać świadczenie wspierające, musisz uzyskać przynajmniej 70 punktów. Istnieje 6 poziomów potrzeby wsparcia, które uprawniają do otrzymania różnych kwot pomocy osobie wymagającej opieki.

Krok 6. Decyzja w zakresie orzeczenia o poziomie potrzeby wsparcia i odwołanie od niej

Kiedy otrzymasz decyzję o ustalonym poziomie potrzeby wsparcia wydaną przez WZON, jeśli się z nią zgadzasz, przejdź do drugiego etapu ubiegania się o świadczenie wspierające.

Jeśli nie zgadzasz się jednak z decyzją, możesz złożyć odwołanie do WZON w terminie 14 dni od doręczenia korespondencji. Gdy nadal nie zgadzasz się z wydanym orzeczeniem złóż w terminie 30 dni odwołanie do następnej instancji — Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Decyzja może zostać ci przyznana na okres nie dłuższy niż 7 lat. W przypadku, gdy masz orzeczenie o stopniu niepełnosprawności terminowe, możesz dostać decyzję o poziomie potrzeby wsparcia do dnia, w którym upływa ważność twojego statusu osoby niepełnosprawnej.

Etap II. Wniosek o świadczenie wspierające

Świadczenie wspierające otrzymasz, jeżeli:

• Ukończyłeś 18 lat,
• Posiadasz decyzję Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w zakresie jednego z 6 poziomów potrzeby wsparcia,
• Mieszkasz w Polsce,
• jesteś obywatelem polskim lub jednego z krajów Unii Europejskiej, lub europejskiego stowarzyszenia wolnego handlu i przebywasz legalnie w Polsce.

Swój wniosek możesz złożyć dopiero z miesiącem, gdy decyzja w zakresie ustalonego orzeczenia o poziomie potrzeby wsparcia stała się ostateczna. Decyzję o złożeniu wniosku możesz podjąć także w dowolnym późniejszym terminie.

Krok 7. Gdzie złożyć wniosek o świadczenie wspierające?

Odpowiednim miejscem do złożenia wniosku, a następnie podjęcia decyzji i wypłaty świadczenia wspierającego jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Pracownicy tej instytucji udzielą ci wszelkich wskazówek, jeśli ich potrzebujesz.

Pamiętaj
Wszelka korespondencja dotycząca świadczenia wspierającego będzie przekazywana tylko i wyłącznie drogą elektroniczną przez portal PUE ZUS. Nie otrzymasz ani decyzji, ani jakichkolwiek innych informacji pocztą tradycyjną.

Zanim jednak złożysz wniosek o świadczenie wspierające, przeanalizuj swoje orzeczenie o potrzebie wsparcia. Ponieważ nowa pomoc dla niepełnosprawnych potrzebujących opieki będzie wdrażana stopniowo, nie wszystkie osoby, które posiadają orzeczenie WZON będą mogły już w roku 2024 o nią się ubiegać. Sprawdź zatem, ile punktów otrzymałeś i dostosuj się ze złożeniem wniosku do terminów podanych poniżej.

Świadczenie otrzymasz w wysokości zależnej od przyznanych ci punktów w ramach orzeczenia o poziomie potrzeby wsparcia. Zatem, jeśli masz w orzeczeniu:

1. 70-74 punktów dostaniesz równowartość 40% renty socjalnej,
2. 75-79 punktów dostaniesz równowartość 60% renty socjalnej,
3. 80-84 punktów dostaniesz równowartość 80% renty socjalnej,
4. 85-89 punktów dostaniesz równowartość 120% renty socjalnej,
5. 90-94 punktów dostaniesz równowartość 180% renty socjalnej,
6. 95-100 punktów dostaniesz równowartość 220% renty socjalnej.

Etapy wdrażania – terminy

Wniosek możesz złożyć w zależności od ilości punktów w orzeczeniu w kolejnych terminach:

• I – od 2024 roku dla osób, które otrzymały 87-100 punktów,
• II – od 2025 roku dla osób, które otrzymały 78-86 punktów,
• III – od 2026 roku dla osób, które otrzymały 70-77 punktów.

Jaką drogą złożyć wniosek oświadczenie wspierające?

Wniosek o świadczenie wspierające składasz tylko i wyłącznie drogą elektroniczną. Na platformie PUE ZUS znajdziesz kreator wniosku o świadczenie wspierające – SWN. Kreator poprowadzi cię krok po kroku, aż wypełnisz wniosek do końca.

Jak założyć profil PUE ZUS?

Wejdź na stronę główną ZUS-u i kliknij zarejestruj w PUE. Wpisz, dla kogo zakładasz profil i wybierz sposób rejestracji (profil zaufany, podpis elektroniczny, portal emp@tia, formularz rejestracji).

Krok 8. Wypłata świadczenia wspierającego

Gdy twój wniosek nie będzie miał braków i ZUS rozpatrzy go pozytywnie, świadczenie wspierające będzie ci przekazywane co miesiąc, tylko i wyłącznie na twój rachunek bankowy, który podałeś we wniosku.

Wypłata będzie miała miejsce najczęściej wraz z innymi świadczeniami: rentą, emeryturą lub świadczeniem uzupełniającym 500 plus dla niepełnosprawnych.

Podsumowanie artykułu o tym, jak otrzymać świadczenie wspierające

Procedura związana ze świadczeniem wspierającym opiera się na 2 etapach postępowania. W pierwszym etapie, jako wnioskodawca musisz uzyskać decyzję o poziomie potrzeby wsparcia wydawaną przez Wojewódzki Zespół do spraw Orzekania o Niepełnosprawności.

Powinieneś zatem w pierwszej kolejności złożyć odpowiednie dokumenty: wniosek, kwestionariusz samooceny oraz orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Następnie poddać się procedurze orzekającej i uzyskać prawomocną decyzję przyznającą ci odpowiednią ilość punktów, która jest wymagana do świadczenia wspierającego (od 70 do 100 punktów).

W drugim etapie postępowania powinieneś złożyć wniosek o świadczenie wspierające drogą elektroniczną do ZUS-u. Jeśli posiadasz uprawnienie, wniosek wypełnisz poprawnie i wpiszesz numer decyzji WZON, Zakład Ubezpieczeń Społecznych podejmie decyzję o wypłacie świadczenia wspierającego na twoje konto.