Sprawdź, komu są najczęściej przyznawane renty w Polsce, zanim sięgniesz po odpowiednie świadczenie
Statystycznie w Polsce najczęściej można otrzymać rentę z tytułu niezdolności do pracy. Jednak wielu rencistów pobiera inne typy świadczeń. Polski system ubezpieczeniowy jest złożony. Warto zatem, abyś wiedział, o jaki rodzaj renty możesz zawnioskować. Dotyczy to sytuacji, gdy Twoje możliwości zawodowe zostaną ograniczone lub zredukowane całkowicie wskutek przewlekłej choroby, lub wypadku.
Przeanalizowałam dokumenty źródłowe. Dzięki temu przedstawię Ci poniżej, jakie i komu są najczęściej przyznawane renty z systemów ubezpieczeń społecznych. Podpowiem także, jak przebiega procedura wnioskowania, od czego zależy wysokość świadczeń i na jakie kwoty możesz liczyć.
O jaką rentę możesz się starać?
System ubezpieczeń społecznych w Polsce przewiduje możliwość otrzymania kilku typów świadczeń rentowych, w zależności od tego, w jakiej instytucji jesteś ubezpieczony, czy posiadasz odpowiednie okresy składkowe oraz jakie są przyczyny, z powodu których otrzymasz stosowną decyzję. O rentę możesz wystąpić do ZUS, KRUS, MON, MSWiA. Odpowiedni organ może orzec, że nie możesz pracować trwale lub okresowo i dlatego zostanie Ci przyznana:
- renta z tytułu niezdolności do pracy — wypadkowa, chorobowa lub szkoleniowa,
- renta rolnicza,
- renta mundurowa,
- renta rodzinna,
- renta socjalna,
- renta wdowia.
Jakie renty przyznawane są najczęściej? Top 4 rent
Najczęściej świadczeniami* z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych są:
- Renta rodzinna.
Ten typ świadczenia ZUS w 2023 roku pobierało 1 184,4 tys. osób, zaś z KRUS 41 392 osoby. - Renta z tytułu niezdolności do pracy zarobkowej.
Ostatnie oficjalne dane za rok 2023 wskazują, że świadczenie tego typu z ZUS pobierało 553 tys. osób. - Renta socjalna.
W marcu 2025 r. do tego typu wsparcia uprawnionych było 280 tys. osób - Renta rolnicza.
Świadczenia z KRUS w 2022 r. wypłacane były 178 073 osobom.
*Dane pochodzą z najnowszych dostępnych statystyk w różnych źródłach, dlatego nie obejmują tego samego roku.
Dla kogo jest renta rodzinna?
Renta rodzinna jest najczęściej przyznawanym świadczeniem ZUS i KRUS Polsce osobom bliskim ubezpieczonego. Możesz ubiegać się o nią, gdy jesteś najbliższym członkiem rodziny osoby zmarłej, która była pracownikiem, emerytem lub rencistą. Najczęściej to świadczenie dostają:
- małoletnie dzieci i dzieci dorosłe, które są całkowicie niezdolne do pracy,
- współmałżonek (wdowa lub wdowiec), który ukończył 50 lat, wychowuje dzieci uprawnione do renty rodzinnej lub jeśli jest niezdolny do pracy,
- oraz w wyjątkowych sytuacjach rodzice ubezpieczonego, wnuki i rodzeństwo.
Dla kogo jest renta z tytułu niezdolności do pracy?
Z powyższego zestawienia wynika, że renta dla niezdolnych do pracy jest najczęściej przyznawanym świadczeniem w Polsce ubezpieczonym pracownikom. Komisja orzecznicza, oceniając Twój stan zdrowia, może przyznać Ci świadczenie z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy zarobkowej, w postaci:
- renty stałej
- renty okresowej,
- renty szkoleniowej (w przypadku celowości przekwalifikowania zawodowego).
Uzależnione to jest od trwałości Twoich problemów i rokowań związanych z leczeniem oraz rehabilitacją. Najczęściej świadczenia z tytułu niezdolności do pracy przyznawane są osobom, które uległy wypadkom lub chorują przewlekle na: schorzenia psychiczne (np.depresja, schizofrenia), schorzenia układu krążenia (np. zawał, udar), układu oddechowego (np. POCHP), układu nerwowego (np. SMA, SLA), układu ruchu (np. amputacje, urazy) i narządu wzroku (np. jaskra).
Renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy
Ten typ świadczenia dostaniesz z powodu naruszenia sprawności organizmu w stopniu uniemożliwiającym Ci jakiekolwiek zatrudnienie w normalnych warunkach.
Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy
Zakład Ubezpieczeń Społecznych ten rodzaj świadczenia przyzna Ci w sytuacji, gdy utraciłeś zdolność do wykonywania pracy zarobkowej w dotychczasowym miejscu i musisz ją ograniczyć lub zaprzestać.
Poznaj swoje uprawnienia. Przejdź do lektury innych artykułów, m.in.:
Przeczytaj pozostałe wpisy w witrynie My Wspieramy. To cenna dawka wiedzy, zapraszamy!
Kto jest uprawniony do renty socjalnej?
Renciści socjalni to trzecia pod względem wielkości grupa osób pobierających świadczenie z ubezpieczeń społecznych. To świadczenie możesz dostać, pomimo że nigdy nie byłeś zatrudniony i nie posiadasz odpowiedniej ilości okresów składkowych.
Wniosek o rentę socjalną możesz najwcześniej złożyć po ukończeniu 18 roku życia. W tym przypadku, aby lekarz orzecznik ZUS wydał Ci pozytywną decyzję, Twoja niezdolność do pracy lub do samodzielnej egzystencji, powinna powstać w dzieciństwie (przed ukończeniem 18 lat) lub w trakcie nauki w szkolnej (do ukończenia 25 lat).
Dla kogo jest renta rolnicza?
Świadczenia rentowe wypłacane przez KRUS z roku na rok pobiera coraz mniej osób. Pracownicy KRUS w wywiadach informują, że w 2024 roku rentę rolniczą pobierało około 150 tys. uprawnionych (czyli mniej niż w 2022 r., jak wynika z ostatnich statystyk). Niemniej jest to nadal dosyć duża liczba ludzi.
Ten rodzaj świadczenia otrzymasz jeśli byłeś rolnikiem lub jego domownikiem i ubezpieczałeś się w KRUS. Jednocześnie warunkiem i jego przyznania jest podobnie, jak w przypadku renty z tytułu niezdolności do pracy ZUS, utracona zdolność do pracy w gospodarstwie rolnym. Mogłeś ją utracić z powodu choroby lub wypadku. W zależności od rokowań otrzymasz świadczenie na stałe lub okresowo.
Jak wnioskować o rentę krok po kroku?
Mam nadzieję, że powyżej odnalazłeś informację, czy jesteś uprawniony do którejś z najczęściej przyznawanych rent. Szczegółowe informacje o procedurach wnioskowania i warunkach ich uzyskiwania znajdziesz w naszych innych artykułach, np.: “Renta z tytułu niezdolności do pracy”, “Renta socjalna. Czym jest, dla kogo i jak się o nią ubiegać?”.
Tutaj podam Ci najważniejsze informacje, jak się masz przygotować i na co zwrócić uwagę.
- Przed złożeniem wniosku pobierz druki w swojej instytucji ubezpieczeniowej: ZUS, KRUS, MON, MSWiA.
- Uzupełnij wniosek samodzielnie.
- Zwróć się do lekarza POZ, by wypełnił druk pobranego zaświadczenia.
- Skompletuj wszystkie dokumenty medyczne będące podstawą oceny Twojego stanu zdrowia. Ważne są zaświadczenia lekarzy specjalistów, karty pobytu ze szpitala, dokumenty poświadczające kontynuację procesu leczenia i rehabilitacji.
- Zgromadź dokumenty potwierdzające Twój staż pracy i rodzaj ubezpieczenia.
- Zwróć uwagę na terminy ochronne, które uzależnione są m.in. od stażu pracy i okresów składkowych. W niektórych przypadkach wniosek o rentę możesz złożyć nawet po 10 latach od momentu, gdy stałeś się niezdolny do pracy.
- Złóż wniosek wraz z załącznikami osobiście, prześlij pocztą elektroniczną lub tradycyjną najlepiej na 30 dni przed utratą pobieranych świadczeń z tytułu ubezpieczenia.
- Na wezwanie, staw się przed komisją orzeczniczą we wskazanym miejscu.
- Oczekuj na decyzję (zazwyczaj do 30 dni od złożenia wniosku) i gdy się z nią nie zgadzasz, złóż odwołanie we wskazanym przez ubezpieczyciela terminie.
Jeśli będziesz miał jakiekolwiek problemy zwróć się doradcy swojego Zakładu Ubezpieczeń lub zadzwoń na infolinię.
W jakiej wysokości wypłacane są najczęstsze renty w Polsce?
Wysokość renty uzależniona jest od co najmniej kilku czynników: długości stażu ubezpieczeniowego, wysokości dotychczas pobieranego wynagrodzenia a tym samym odprowadzanych składek, ilości okresów składkowych i nieskładkowych, czy wieku osoby wnioskującej. Większość osób pobiera świadczenie ZUS niewiele wyższe od ustalonej minimalnej renty na dany rok.
W 2025 r. minimalnie możesz dostać w związku z pobieranym świadczeniem:
- od 1878,91 zł dla renty w przypadku całkowitej niezdolności do pracy,
- od 1409,18 zł dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
- od 1878,91 zł renty rodzinnej podzielonej następująco: 85% świadczenia zmarłego dla 1 uprawnionego, 90% dla 2 uprawnionych,95% dla 3 uprawnionych,
- 1878,91 zł — stała wysokość renty socjalnej,
- od 1878,91 zł renty rolniczej.
Najczęściej przyznawane renty w pigułce
Typ renty | Dla kogo? | Kto wypłaca? | Ile wynosi? (2025) |
Renta rodzinna | Dzieci, wdowy/wdowcy, osoby na utrzymaniu zmarłego | ZUS, KRUS, MON, MSWiA | 85–95% świadczenia zmarłego |
Renta z tytułu niezdolności do pracy | Osoby chore/po wypadkach, niezdolne do pracy | ZUS, KRUS, MON, MSWiA | od 1409 zł (częściowa niezdolność) lub od 1878,91 zł (całkowita niezdolność) |
Renta socjalna | Niepełnosprawni od dzieciństwa | ZUS | 1878,91 zł |
Renta rolnicza | Rolnicy i domownicy ubezpieczeni w KRUS | KRUS | od 1878,91 zł |
Źródła
Powyższą analizę oparłam na dostępnych materiałach źródłowych z najnowszych oficjalnych statystyk i zestawień oraz innych dokumentów instytucji ubezpieczeniowych. To gwarantuje rzetelność i aktualność przedstawionych informacji.
- https://www.gov.pl/attachment/797edbfc-a39c-4124-9f13-3ca95bab0ef3
- https://www.zus.pl/documents/10182/39573/Emerytury+i+renty+przyznane+w+2023r.pdf/8ad0b7d0-b090-be75-c62a-65a1fd8d14fc?t=1725354388584
- https://www.gov.pl/web/rodzina/renta-socjalna-w-gore
- https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-rente-z-tytulu-niezdolnosci-do-pracy
- https://www.zus.pl/swiadczenia/renty/renty-z-tytulu-niezdolnosci-do-pracy/rodzaje-rent
- https://stat.gov.pl/wyszukiwarka/?query=tag:renty
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19981621118/U/D19981118Lj.pdf
Jakie są najczęściej przyznawane renty w Polsce?
Najwięcej uprawnionych pobiera renty rodzinne, kolejną dużą grupą są osoby pobierające rentę z tytułu niezdolności do pracy. W dalszej kolejności statystyki wskazują na rencistów socjalnych i rolników pobierających rentę z KRUS. Analizy wykazują, że najwięcej osób pobiera rentę okresową.
Jak długo można pobierać rentę?
Rentę możesz pobierać rentę tak długo, jak długo spełniasz warunki do jej otrzymywania. W przypadku renty z tytułu niezdolności do pracy okres ten jest określony w decyzji ZUS i może być przedłużany. Jeśli masz rentę stałą, przysługuje Ci ona bezterminowo.
Czy można łączyć rentę z pracą?
Tak, możesz łączyć rentę z pracą, ale musisz uważać na limity dochodów. Jeśli je przekroczysz, ZUS może zmniejszyć lub zawiesić wypłatę świadczenia.